Λαπαροσκόπηση: η επανάσταση στη χειρουργική του 20ού αιώνα και η σύγχρονη εφαρμογή της

Γράφει ο κ. Μιχαήλ Γενίτσαρης, Γενικός Χειρούργος, Συνεργάτης του Ιατρικού Διαβαλκανικού Κέντρου.

Η λαπαροσκόπηση χρησιμοποιήθηκε από τη δεκαετία του 1960 ως διαγνωστική μέθοδος κυρίως στη γυναικολογία. Η θεραπευτική λαπαροσκόπηση στη γενική χειρουργική ξεκίνησε διεθνώς στα τέλη της δεκαετίας του 1980 φέροντας πραγματική επανάσταση στη χειρουργική των ενδοκοιλιακών παθήσεων. Η μεγέθυνση του χειρουργικού πεδίου που προσέφερε στον χειρουργό η λαπαροσκόπηση έδωσε τη δυνατότητα μεγαλύτερης ακρίβειας στις χειρουργικές κινήσεις, βοηθώντας στην αρτιότερη διενέργεια της επέμβασης και επιτυγχάνοντας μέγιστο χειρουργικό αποτέλεσμα. Με τη λαπαροσκόπηση δεν  κόβονται τα κοιλιακά τοιχώματα, προσφέροντας θεαματική μετεγχειρητική ανάρρωση και μια σωρεία πλεονεκτημάτων που μετέβαλαν τον χάρτη της χειρουργικής παθολογίας. Με τη θεραπευτική λαπαροσκόπηση ελαχιστοποιήθηκαν οι μετεγχειρητικές επιπλοκές, όπως μετεγχειρητικές κήλες, διαπυήσεις των τραυμάτων, δημιουργία ενδοκοιλιακών συμφύσεων, θρομβώσεις και πνευμονικές εμβολές, ενώ μειώθηκε θεαματικά η μετεγχειρητική θνητότητα. Ο χρόνος νοσηλείας των ασθενών περιορίστηκε σε λίγες ώρες ως λίγες ημέρες και ο χρόνος επανόδου τους στις καθημερινές τους δραστηριότητες μειώθηκε δραστικά.

Η πρώτη λαπαροσκοπική επέμβαση πραγματοποιήθηκε το 1987 στη Γαλλία και ήταν η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης για τη θεραπεία της χολολιθίασης. Στο τέλος της επόμενης πενταετίας η λαπαροσκοπική προσπέλαση καθιερώθηκε διεθνώς ως μέθοδος εκλογής για την θεραπεία της χολολιθίασης. Μέσα στη δεκαετία του 1990 σταδιακά επεκτάθηκε η χρήση της στις περισσότερες ενδοκοιλιακές χειρουργικές παθήσεις. Από το 2000 και εξής υπήρξε σταδιακή τελειοποίηση της τεχνικής με αποτέλεσμα να αποτελεί διεθνώς μέθοδο εκλογής στην πλειονότητα των ενδοκοιλιακών χειρουργικών παθήσεων, προσφέροντας στους ασθενείς θεαματική βελτίωση της μετεγχειρητικής τους πορείας.

Σήμερα, εκτός από τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης διενεργούνται με μεγάλη επιτυχία όλες οι διεθνώς εφαρμοζόμενες λαπαροσκοπικές επεμβάσεις της γενικής χειρουργικής. Δηλαδή, η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης, η λαπαροσκοπική αποκατάσταση μετεγχειρητικής κήλης καθώς και όλων των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος, η λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή, η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της διαφραγματοκήλης, η λαπαροσκοπική εντερεκτομή, η λαπαροσκοπική σπληνεκτομή, η λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή, η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της αχαλασίας του οισοφάγου, η λαπαροσκοπική ηπατεκτομή, η λαπαροσκοπική γαστρεκτομή και τελευταία η λαπαροσκοπική παγκρεατεκτομή.

Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί την ενδεδειγμένη μέθοδο θεραπείας χειρουργικών παθήσεων στην εποχή μας, αλλάζοντας για πάντα την κλασσική χειρουργική πρακτική.

Ο Γενικός Χειρουργός Μιχάλης Γενίτσαρης υπήρξε πρωτοπόρος της λαπαροσκοπικής χειρουργικής στην Ελλάδα, καθώς διενέργησε την πρώτη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή στη Βόρεια Ελλάδα στις 21 Μαρτίου 1991 και συνετέλεσε στην καθιέρωση της τεχνικής, πανελλαδικά. Μέσα στη δεκαετία του 1990, ακολουθώντας τη διεθνή πρακτική, πραγματοποίησε πλήθος λαπαροσκοπικών χειρουργικών επεμβάσεων, επεκτείνοντας την εφαρμογή της μεθόδου στις περισσότερες ενδοκοιλιακές επεμβάσεις. Η εμπειρία του αριθμεί πλέον πολλές χιλιάδες περιπτώσεις.