Εκκολπωματίτιδα παχέος εντέρου: Συμπτώματα, διάγνωση και σύγχρονη θεραπεία  

Γράφει ο Δρ. Στέφανος  Ψωμάς, Γενικός χειρουργός στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης,  Πιστοποιημένος χειρουργός στη Ρομποτική Χειρουργική με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci. 

Η εκκολπωμάτωση του παχέος εντέρου είναι μία κατάσταση κατά την οποία εμφανίζονται εκκολπώματα στο τοίχωμα του παχέος εντέρου. 

Τι είναι τα εκκολπώματα; 

Τα εκκολπώματα είναι μικρές προσεκβολές του τοιχώματος του παχέος εντέρου και δημιουργούνται σε σημεία του τοιχώματος που είναι πιο ευένδοτα. Οι προσεκβολές αυτές είναι εύκολο να τρυπήσουν ή και να σπάσουν, δημιουργώντας την εκκολπωματίτιδα. 

Τι δημιουργεί τα εκκολπώματα; 

Η πιο συχνή αιτία δημιουργίας των εκκολπωμάτων είναι η χρόνια δυσκοιλιότητα και ο λεγόμενος “δυτικός τρόπος” διατροφής. Αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την σταδιακή αύξηση των πιέσεων εντός του αυλού του παχέος εντέρου και τη δημιουργία των εκκολπωμάτων. Τα εκκολπώματα δημιουργούνται συχνότερα στο αριστερό τμήμα του παχέος εντέρου, γνωστό και ως σιγμοειδές. 

Πως μπορεί να προληφθεί η εκκολπωματίτιδα; 

Το πιο σημαντικό είναι να αλλάξει ο τρόπος διατροφής μας. Δυστυχώς, η εκκολπωματίτιδα ΔΕΝ είναι πλέον νόσος των ανθρώπων ηλικίας μεγαλύτερης ηλικίας των 60 ετών , αλλά απαντάται ολοένα συχνότερα σε ανθρώπους νεότερης ηλικίας, ακόμη και 20 ετών! 

Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει λιγότερο κρέας και περισσότερα λαχανικά και τροφές γενικά που αφήνουν φυτικό υπόλειμμα, όπως χόρτα και φρούτα καθώς και άφθονο νερό. 

Επιπλοκές εκκολπωμάτωσης 

Η σημαντικότερες επιπλοκές είναι: 

1. Η εκκολπωματίτιδα. Είναι μία οξεία κατάσταση που προσβάλλει συνήθως το σιγμοειδές. Προκαλείται συνήθως πολύ έντονος πόνος στην κοιλιά, συνήθως στην αριστερή πλευρά, ενώ πυρετός είναι συχνός και υψηλός. Τάση για έμετο ή και έμετος επίσης δύναται να υπάρξουν. 

2 .Η αιμορραγία. Συχνά η εκκολπωμάτωση διαβρώνει κάποιο αγγείο του τοιχώματος του παχέος εντέρου και προκαλείται αιμορραγία με σημαντική ποσότητα κόκκινου, ζωηρού αίματος από τον πρωκτό. 

3.Η στένωση του αυλού του παχέος εντέρου, συνεπεία των 

επαναλαμβανομένων φλεγμονών 

4.Η διάτρηση και ρήξη. Αυτό μπορεί να προκαλέσει περιτονίτιδα , διότι χύνονται κόπρανα μέσα στην κοιλιά. Αν η ρήξη γίνει σε τοπικό σημείο και προλάβει ο οργανισμός να την περιχαρακώσει, τότε δημιουργείται απόστημα και πλαστρόν, με πολύ έντονη αντίδραση και δημιουργία μάζας που ενίοτε είναι και ψηλαφητή. 

5.Σήψη και πολυοργανική ανεπάρκεια. Αν δεν αντιμετωπισθεί, δημιουργείται σήψη και όργανα όπως το ήπαρ, οι πνεύμονες και τα νεφρά σταματούν να λειτουργούν σωστά. 

Διάγνωση 

Η διάγνωση είναι πολύ εύκολη. Η κλινική εικόνα είναι θορυβώδης , με έντονο πόνο και σύσπαση της κοιλιάς ιδίως αριστερά. 

Οι εξετάσεις αίματος δείχνουν σημεία φλεγμονής, όπως η γενική αίματος με τα λευκά αιμοσφαίρια και η ανεβασμένη τιμή της CRP και της προκαλσιτονίνης. 

Τέλος, η αξονική τομογραφία κοιλίας με γαστρογραφίνη, δείχνει τα εκκολπώματα καθώς και την ρήξη, την αποστηματοποίηση καθώς και το μέγεθος και την έκταση της βλάβης. 

Θεραπεία της εκκολπωματίτιδας 

Η θεραπεία αρχικά είναι συντηρητική , εφόσον βέβαια δεν υπάρχει γενικευμένη ή τοπική περιτονίτιδα από ρήξη και διάτρηση, αιμορραγία ή σηπτική κατάσταση. 

Η κολονοσκόπηση απαγορεύεται αυστηρά σε αυτή τη φάση, διότι θα 

επιδεινώσει την κατάσταση. Διπλή ή και τριπλή αντιβίωση αρχικά ενδοφλέβια και στη συνέχεια από το στόμα , αποτελούν βασικό όπλο στην θεραπεία. 

Αν όμως η εκκολπωματίτιδα δεν υποχωρεί , παρά τα μέτρα θεραπείας που ελήφθησαν, η κλινική εικόνα δεν βελτιώνεται , η αξονική χειροτερεύει , η σίτιση από το στόμα δεν μπορεί να προχωρήσει και οι δείκτες φλεγμονής ανεβαίνουν ή μένουν στάσιμοι, τότε η χειρουργική αντιμετώπιση είναι επιβεβλημένη. 

Χειρουργική αντιμετώπιση της εκκολπωματίτιδας 

Η χειρουργική θεραπεία έχει ως σκοπό να αφαιρέσει το τμήμα του εντέρου που νοσεί και να δώσει την ευκαιρία στο υπόλοιπο παχύ έντερο να καταπολεμήσει τη φλεγμονή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να βοηθήσει και τον οργανισμό να βγει από μια κατάσταση λοίμωξης, όσον το δυνατόν χωρίς επιπλοκές. 

Για αυτό η εγχείρηση εκλογής που γίνεται στην οξεία φάση, λέγεται εγχείρηση Hartman . Κατά την επέμβαση αυτή, αφαιρείται το τμήμα του σιγμοειδούς εντέρου που έχει την εκκολπωματική βλάβη και βγαίνει μια προσωρινή κολοστομία με ρομποτική, λαπαροσκοπική ή ανοιχτή μέθοδο. Ως αποτέλεσμα, δίνεται χρόνος στο έντερο και στην περιοχή της φλεγμονής να αποκατασταθεί, ενώ ο ασθενής μπορεί πλέον να τρώει κανονικά. Και μετά από μια περίοδο 3 με 5 μηνών, καταργείται η στομία και το έντερο ενώνεται πάλι φυσιολογικά.  

Σε κάποιες επιλεγμένες περιπτώσεις, γίνεται ένωση του παχέος εντέρου και προσωρινή ειλεοστομία, που είναι ευκολότερο να συγκλεισθεί.  

Μπορεί ο ασθενής να γλιτώσει την προσωρινή κολοστομία ή ειλεοστομία (σακουλάκι);  

Ναι μπορεί, σε ψυχρά περιστατικά, δηλαδή σε περιπτώσεις που η 

εκκολπωματίτιδα ήταν πιο ελαφριά και υποχώρησε με συντηρητική αγωγή. 

Τότε δύναται ο ασθενής να χειρουργηθεί εκλεκτικά και να αφαιρεθεί το τμήμα του παχέος εντέρου με τη φλεγμονή και να ενωθεί το υπόλοιπο τμήμα του χωρίς κολοστομία. Η χειρουργική επέμβαση γίνεται ρομποτικά με το προηγμένο ρομποτικό σύστημα Da Vinci ή λαπαροσκοπικά και ο ασθενής εξέρχεται από την κλινική σε 4 με 5 ημέρες.  

Η ρομποτική ή λαπαροσκοπική αποκατάσταση 

επιβάλλεται όταν ο ασθενής κάνει επανειλημμένα επεισόδια εκκολπωματίτιδας με στένωση του αυλού ή αιμορραγιών. 

Ο ασθενής μετά την επέμβαση επανέρχεται πλήρως στις δραστηριότητες του.