Πρέπει να ανησυχούν οι άνδρες για την οστεοπόρωση;

Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Τσαρούχας, MD, PhD ,Ορθοπεδικός Διευθυντής Ορθοπεδικής Κλινικής Μεγάλων Αρθρώσεων, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Η θεώρηση της οστεοπόρωσης ως αποκλειστικά γυναικεία πάθηση έχει εγκαταλειφθεί εδώ και πολλά χρόνια.

Η οστική απώλεια αφορά και σε αρκετά μεγάλο ποσοστό ανδρών, με συνέπειες που, συνήθως, είναι βαρύτερες από ότι στις γυναίκες.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης των ΗΠΑ, το 2002 υπήρχαν 43,6 εκ. άτομα άνω των 50 ετών με χαμηλή οστική μάζα, από τα οποία 10,1 εκ. είχαν οστεοπόρωση.

Για το 2010, τα αντίστοιχα νούμερα που υπολογίστηκαν ήταν 52,4 και 12 εκ.

Οι άνδρες, που έπασχαν από οστεοπόρωση, ήταν 2,3 εκ. το 2002 ενώ το 2010, περίπου, 2,8 εκ.

Επιπρόσθετα, οι άνδρες με χαμηλή οστική μάζα, χωρίς να πάσχουν από οστεοπόρωση, ήταν 11,8 εκ. το 2002 και 14,4 εκ. το 2010.

Επίσης, έχει υπολογιστεί, ότι το 2000, παγκοσμίως, 8,959 εκ. οστεοπορωτικά κατάγματα συνέβησαν σε άτομα άνω των 50 ετών, από τα οποία τα 3,463 εκ. (38,6%) αφορούσαν άνδρες.

Σε σχέση με τις γυναίκες, οι άνδρες εμφάνισαν λιγότερα κατάγματα στο ισχίο (30% των συνολικών καταγμάτων ισχίου), τη σπονδυλική στήλη (42% του συνόλου), το αντιβράχιο (20% του συνόλου) και το βραχιόνιο (25% του συνόλου), αλλά, συνολικά, περισσότερα στις υπόλοιπες θέσεις των οστεοπορωτικών καταγμάτων (54% του συνόλου).

Οι επιπτώσεις

Οι επιπτώσεις της οστεοπόρωσης και των οστεοπορωτικών καταγμάτων φαίνεται ότι είναι πιο βαριές στους άνδρες από ότι στις γυναίκες.

Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να αποβιώσουν μετά από κάταγμα ισχίου σε σχέση με τις γυναίκες. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας, για αυτά τα κατάγματα, η θνητότητα στους άνδρες είναι σχεδόν διπλάσια από αυτή των γυναικών, ενώ, κατά τον πρώτο μήνα, η θνητότητα είναι σημαντικά διαφορετική (12% έναντι 7%).

Επίσης, οι άνδρες έχουν αυξημένο κίνδυνο να αποβιώσουν προ του χειρουργείου και να εμφανίσουν τουλάχιστον μία μετεγχειρητική επιπλοκή. Ο κίνδυνος των ανδρών εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερος από αυτόν των γυναικών για αρκετό καιρό μετά το κάταγμα, αλλά η διαφορά μεταξύ των δύο φύλων αμβλύνεται μετά τους πρώτους 6 μήνες.

Η διάγνωση & η πρόληψη

Η διάγνωση και πρόληψη της ανδρικής οστεοπόρωσης δε διαφέρει σημαντικά από της γυναικείας. Η διάγνωση βασίζεται:

• Στο ιστορικό
• Στην κλινική εξέταση και τον παρακλινικό έλεγχο (κυρίως τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας με DXA στο μη επικρατές ισχίο και την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, απλές ακτινογραφίες σπονδυλικής στήλης, καθώς και εργαστηριακές εξετάσεις αίματος και ούρων).
• Στη διερεύνηση της ύπαρξης κάποιου δευτεροπαθούς αιτίου της οστικής απώλειας και στην εκτίμηση του κινδύνου για μελλοντικό οστεοπορωτικό κάταγμα, παράγοντες που θα βοηθήσουν στη λήψη της θεραπευτικής μας απόφασης.

Η πρόληψη ακολουθεί δύο κύριους άξονες: έλεγχος των δευτεροπαθών αιτίων της νόσου και τροποποίηση του τρόπου ζωής, δηλαδή:

• Tροποποίηση του διαιτολογίου ώστε να προσλαμβάνονται από τις τροφές τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, με προεξάρχουσα την επαρκή πρόσληψη ασβεστίου.
• Eπαρκής έκθεση στον ήλιο, ώστε να είναι δυνατή η ικανοποιητική παραγωγή βιταμίνης D από τον οργανισμό.
• Διακοπή συνηθειών που εμπλέκονται στην απώλεια της οστικής μάζας και την αύξηση του καταγματικού κινδύνου, όπως το κάπνισμα και η υπερκατανάλωση οινοπνεύματος.
• Εισαγωγή της άσκησης στην καθημερινότητά.

Η οστεοπόρωση στους άνδρες είναι ένα υπαρκτό και σοβαρό πρόβλημα. Οι άνδρες με νοσήματα που δυνητικά προκαλούν οστεοπόρωση ή έχουν υποστεί κάταγμα με μικρή βία, θα πρέπει να ελεγχθούν ώστε να αποφύγουν τις πολύ δυσάρεστες επιπτώσεις της πάθησης.