Παρόν και μέλλον στην αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου Ι

Γράφει ο Νικόλαος Κάντζος, Παθολόγος, Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής, Ιατρικό Περιστερίου

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι είναι αυτοάνοσο νόσημα που οφείλεται στην έλλειψη ινσουλίνης η οποία παράγεται στα β – κύτταρα του παγκρέατος.

Η συνεχής υποδόρια έγχυση ινσουλίνης με αντλία είναι ένας διαφορετικός τρόπος ρύθμισης του σακχάρου. Συγκεντρώνει πολλαπλά πλεονεκτήματα όπως :

1. Προσαρμοστικότητα των δόσεων ινσουλίνης κατά  τη διάρκεια 24ώρου.
2. Καλύτερη ποιότητα ζωής.
3. Δυνατότητα διορθωτικών δόσεων οποιαδήποτε χρονική στιγμή.
4. Αναστολή της χορήγησης ινσουλίνης σε περίπτωση υπογλυκαιμίας.
5. Διάθεση προγράμματος υπολογισμού της δόσης ινσουλίνης ανάλογα με την κατανάλωση υδατανθράκων.

Ιδανικός υποψήφιος είναι:

1. Ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι ή τύπου ΙΙ υπό εντατικοποιημένο σχήμα ινσουλίνης.
2. Διανοητικά ικανός να ανταποκριθεί στην απαίτηση μίας προηγμένης τεχνολογίας.

Τα κλινικά κριτήρια συνοψίζονται:

1. Hba1c> 8%
2. Συχνές ανεπίγνωστες υπογλυκαιμίες
3. Φαινόμενο αυγής
4. Βαριά αντίσταση στην ινσουλίνη

Μειονεκτήματα αντλίας :

1. Κίνδυνος κετοξέωσης λόγω τεχνικών προβλημάτων
2. Η αντλία αποτελεί ένα ξένο σώμα για εκείνον που τη χρησιμοποιεί

Κλινικά πλεονεκτήματα από τη χρήση:

1. Μείωση Hba1c    0,2 – 0,6 %
2. Μείωση καρδιαγγειακού κινδύνου και θνητότητας

Η υπεροχή είναι εμφανέστερη όταν συνδυάζεται με συστήματα συνεχούς μέτρησης σακχάρου (CGM).

ΝΕΩΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΔ ΤΥΠΟΥ Ι

Το τεχνητό πάγκρεας αποτελεί όνειρο πολλών γενεών στην αντιμετώπιση του ΣΔ τύπου Ι. Η προσπάθεια προσέγγισής του με τη βοήθεια της τεχνολογίας περιλαμβάνει:

1. Σύστημα CGM με συνεχή μέτρηση γλυκόζης και αποστολή, ασύρματα, των αποτελεσμάτων.
2. Ηλεκτρονική συσκευή με ενσωματωμένο λογισμικό και ειδικό αλγόριθμο υπολογισμού δόσης ινσουλίνης.
3. Αντλία ινσουλίνης που λειτουργεί χωρίς παρέμβαση από τον ασθενή.

Μέχρι σήμερα το υβριδικό κλειστό κύκλωμα λειτουργεί με πρωτοβουλία του χρήστη ο οποίος πληροφορεί το σύστημα για την ποσότητα υδατανθράκων και την επικείμενη άσκηση. Η κυκλοφορία της αντλίας 670G Μedronic είναι πραγματικότητα, καθώς και το μοντέλο 780G ως κλειστά κυκλώματα μη υβριδικά (close loop).

Αποτελέσματα συγκρίσιμων μελετών μεταξύ κλειστού και ανοικτού κυκλώματος αντλίας ινσουλίνης έδειξαν υπεροχή στην ευγλυκαιμία , λιγότερες υπογλυκαιμίες και   Hba1c <  6,7%.

Βελτίωση του τεχνητού παγκρέατος γίνεται καθημερινά με την χρήση ινσουλίνης ταχύτερης δράσης (Fiasp από τη Novo και Lumgev από Li-Lilly) με 5 min ταχύτερη δράση και 15 min μετά έγχυση εξασθένισή τους.

Bελτίωση του CGM με νέους αισθητήρες και μη ενζυμική μέθοδο φθορισμού. Η ενσωμάτωση αισθητήρα και καθετήρα έγχυσης επίσης θα διευκόλυνε με μειονέκτημα το υψηλό κόστος.

Μεταμόσχευση νησιδίων παγκρέατος σε άτομα που:

1. Παρουσιάζουν ανεπίγνωστες υπογλυκαιμίες με κίνδυνο μεγαλύτερο από αυτόν της χρήσης ανοσοκατασταλτικής αγωγής εάν μεταμοσχευθούν.
2. Μεγάλη δυσκολία στη διαχείριση/αντιμετώπιση του ΣΔ τύπου Ι.
3. Έχουν ήδη δεχθεί νεφρικό μόσχευμα.

Η μεταμόσχευση γίνεται με έγχυση του διαλύματος των νησιδίων στο ήπαρ μετά από καθετηριασμό της πυλαίας φλέβας.