Παχυσαρκία και Διαβήτης

Από το Σωτήρη Αδαμίδη, Παθολόγο, Πρόεδρο ESoDiMeSO, Διευθυντή Α΄ Παθολογικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

- Είναι όντως τόσο εκτεταμένη η εξάπλωση αυτών των  παθήσεων, ώστε να συναντούμε καθημερινά επισημάνσεις απο τους Ευρωπαϊκούς φορείς για τους κινδύνους που διατρέχουμε και γιατί?

- Σήμερα, είναι πλέον απόλυτα επιβεβαιωμένη η σχέση της παχυσαρκίας με την ανάπτυξη  του σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.

Οι επισημάνσεις, λοιπόν, είναι δικαιολογημένες όχι μόνο για το τεράστιο κόστος αυτών των παθήσεων αλλά, κυρίως, για την άμεση  σχέση τόσο της παχυσαρκίας όσο και του διαβήτη, με σειρά επιπλοκών απ’ όλα τα συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού  και την συνοδό κακή ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν.

Από την καρδιά μέχρι τη σεξουαλική δυσλειτουργία, υπάρχουν επιπλοκές σε όλα σχεδόν  τα όργανα.

Όραση , δέρμα , νεύρα , οστά,  νεφροί, επηρεάζονται  συχνότατα.

- Γιατί όμως η παχυσαρκία οδηγεί σε διαβήτη αυτού του τύπου;

- Σε αυτόν τον τύπο το σώμα μας παράγει αρκετή  ινσουλίνη αλλά τα κύτταρά μας είναι ανθεκτικά στη δράση της και έχουμε το φαινόμενο της ινσουλινοαντίστασης .

Στην πραγματικότητα, η παχυσαρκία, μέσω αυτής, ευθύνεται για το 85% στην ανάπτυξη διαβήτη τύπου ΙΙ, και είναι γνωστό ότι οι παχύσαρκοι είναι 80 φορές πιο πιθανό να αναπτύξουν διαβήτη σε σχέση με εκείνους που έχουν δείκτη μάζας σώματος (BMI), μικρότερο από 22.

- Σε τι ποσοστό οι διαβητικοί είναι υπέρβαροι ; και εχει σχέση η κοιλίτσα (το τοπικο πάχος γύρω απο τη μέση ) με την ανάπτυξη διαβήτη ;

- Αν κάποιος από εμάς είναι υπέρβαρος, αυτό από μόνο του συνιστά μείζονα κίνδυνο  για ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2. Ένα, δε, ποσοστό 30% των υπέρβαρων, έχουν ηδη τη νόσο, ενώ το 85% των διαβητικών είναι υπέρβαροι.

Και ναι, το τοπικό λίπος γύρω απο τη μέση είναι άμεσα συνδεδεμένο με τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ.

- Μπορεί η μείωση του σωματικού βάρους να αντιστρέψει την πορεία προς τη νόσο ;

- Ο διαβήτης τύπου 2 που αφορά 422 εκ. ανθρώπων παγκοσμίως (και σχεδόν ένα εκ. Έλληνες ) φυσικά μπορεί να αντιστραφεί με μείωση του βάρους.

Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι το  τοπικό λίπος στη μέση απελευθερώνει φλεγμονώδη στοιχεία που κάνουν το σώμα μας λιγότερο ευαίσθητο στην δράση της ινσουλίνης και οδηγεί στην ινσουλινοαντίσταση που είναι  η βασική διαταραχή σε αυτόν τον τύπο διαβήτη.

Να πω εδώ οτι αυτη η διαταραχή προηγείται δεκαετίες πριν την εμφανιση του διαβήτη.

Γι αυτό και ο γιατρός πρέπει να δρα πολύ έγκαιρα !

Τα καλά νέα είναι ότι ακόμα και μία μικρή μείωση του βάρους με μιά καλή δίαιτα και λίγη άσκηση, μπορεί να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη πολύ γρήγορα.

Σύμφωνα με το NHS (Βρετανία) ακόμα και  5%  μείωση με μία ήπια άσκηση μειώνει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 πάνω από 50% !

- Έχετε αναφερθεί και σε άλλες επιπλοκές όπως η κυτταρίτιδα, που πολύ συχνά εμφανίζεται στις γυναίκες και στην συσχέτιση της με το μεταβολικό σύνδρομο, τον προθάλαμο του διαβήτη Τύπου 2. Πώς μπορεί να συμβαίνει αυτό ;

- Οι μεταβολικές και ορμονικές αλλαγές στο σώμα των γυναικών διαφέρουν απο εκείνες των ανδρών. Η κυτταρίτιδα δεν είναι απλή δερματική αλλαγή. ΄Εχει σχέση με τις αλλαγές που συμβαίνουν στίς δομές του υποδορείου  (στον ξυλότυπο, όπως λέω εγώ) . Έχει σχέση και με την αντίσταση στην ινσουλίνη αλλά και με άλλες αλλαγές που συνδέονται με το μεταβολικό σύνδρομο και το διαβήτη .

Γι’ αυτό και η θεραπευτική της προσέγγιση όπως τονίζω στα συνέδρια της European Society Of Diabetes Metabolic Syndrome & Obesity , είναι καλό να περνά απο την διόρθωση του μεταβολικού συνδρόμου, της αντίστασης στην ινσουλίνη, του προδιαβήτη .

Ο τελευταίος αφορά σε εκείνα τα άτομα, που μέχρι τώρα έχοντας  ένα ζάχαρο νηστείας  μεταξυ 100 εως 125, δεν είχε την απαραίτητη προσοχή απο εμάς .

Σήμερα, όμως, έχει αποκαλυφθεί πλήρως η σπουδαιότητα της έγκαιρης αντιμετώπισής του με δίαιτα, άσκηση αλλά και, αν χρειαστεί, με φάρμακα κατά της παχυσαρκίας, σε ασθενείς με υψηλό δείκτη μάζας σώματος .

- Υπάρχει λοιπον και αισιόδοξο μήνυμα κ. Αδαμίδη στην όλη προσπάθεια αντιμετώπισης του Διαβήτη, της αντίστασης στην ινσουλίνη και της παχυσαρκίας .

- Βεβαίως. Δεν είμαστε άοπλοι. Ξεκινώντας απο τα αυτονόητα, δηλαδή τη δίαιτα και την άσκηση, υπάρχουν πολλές λύσεις με φαρμακευτική αγωγή που όταν χρειασθεί εξατομικεύεται, κάτι πολύ σημαντικό για τον κάθε ένα ασθενή ξεχωριστά, γι΄ αυτό και αποδιδει θεαματικά.