Καρκίνος & Γήρας

Γράφει η Λουίζα Βίνη, Ογκολόγος-Ακτινοθεραπεύτρια, Διευθύντρια Τμήματος Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
 

Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου αυξάνεται με την ηλικία και είναι 11 φορές μεγαλύτερος στις ηλικίες άνω των 65 ετών. Περισσότερες από τις μισές διαγνώσεις εμφανίζονται σε άτομα >65 ετών ενώ η μέση ηλικία διάγνωσης αρκετών καρκίνων είναι >60 έτη (μαστός, προστάτης, έντερο, μυέλωμα, νεφρός).

Εξακολουθούν και στις μέρες μας να υπάρχουν πολλές προκαταλήψεις, όπως ότι ο καρκίνος έχει πιο βραδεία πορεία στους ηλικιωμένους, ότι οι ηλικιωμένοι δεν ζούν αρκετά, δεν ανέχονται ούτε τα θεραπευτικά χειρουργεία ούτε την χημειοθεραπεία ούτε την ακτινοθεραπεία. Οι συνέπειες των προκαταλήψεων είναι πολλές: οι ηλικιωμένοι δεν συμμετέχουν σε προγράμματα screening, δεν παραπέμπονται συχνά σε ογκολόγο, δεν διερευνώνται επαρκώς και δεν τους προσφέρονται όλες οι ενδεικνυόμενες θεραπείες.

Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι ηλικιωμένοι ασθενείς με καρκίνο ζούν λιγότερο λόγω καθυστέρησης στην αναγνώριση των συμπτωμάτων,  καθυστέρησης στην διάγνωση και υποθεραπείας (undertreatment).

Υποθεραπεύουμε τους ηλικιωμένους με καρκίνο κυρίως επειδή οι προτεινόμενες θεραπείες βασίζονται στην χρονολογική και όχι την βιολογική ηλικία του ασθενούς, δεν έχουμε στοιχεία για το όφελος και τις επιπτώσεις των θεραπειών λόγω μη συμμετοχής ηλικιωμένων ασθενών σε κλινικές μελέτες ενώ συνυπάρχοντα νοσήματα, σοσιο-οικονομικά προβλήματα και έλλειψη επαρκούς φροντίδας δυσκολεύουν την όλη αντιμετώπισή τους.

Δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία (evidence-based data) για την θεραπευτική τους αντιμετώπιση επειδή οι περισσότερες μελέτες στην Ογκολογία δεν περιλαμβάνουν άτομα >65 ή 70 ετών, σχεδόν όλες αποκλείουν την συμμετοχή ασθενών με συνοδά νοσήματα και επιπλέον δεν υπάρχει αξιόπιστη εκτίμηση της ποιότητας της ζωής τους η οποία είναι καθοριστικής σημασίας για την επιλογή της θεραπείας.

Η θεραπευτική προσέγγιση θα πρέπει να εξατομικεύεται λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες που σχετίζονται με τον συγκεκριμένο ασθενή (βιολογική ηλικία, κατάσταση ικανότητας, συνοσηρότητα, προσδόκιμο επιβίωσης) και τον συγκεκριμένο καρκίνο. Ο στόχος της θεραπείας πρέπει να ορισθεί καθαρά (ανακούφιση συμπτωμάτων, βελτίωση ποιότητας ζωής, παράταση επιβίωσης, ύφεση νόσου, ίαση). Η ενημέρωση του ασθενούς, του περιβάλλοντός του και η συνεργασία με Γεροντολόγους είναι καθοριστικής σημασίας.

Λαμβάνοντας υπόψη τα δημογραφικά στοιχεία της γήρανσης του πληθυσμού απαιτείται οργάνωση δομών υποστήριξης και φροντίδας ηλικιωμένων, εκπαίδευση Ογκολόγων και λοιπού προσωπικού στην διαχείριση των ηλικιωμένων ασθενών με καρκίνο, συνεργασία με Γεροντολόγους και συμμετοχή των ασθενών σε κατάλληλα σχεδιασμένες μελέτες

NEVER TOO OLD TO FIGHT CANCER