Αξονική Τομογραφία Καρδιάς: Ένα Πολύτιμο Διαγνωστικό Εργαλείο

Γράφει ο Σωτήριος Ευαγγέλου, Ειδικός Καρδιολόγος, Μετεκπαίδευση στην Αξονική Τομογραφία Καρδιάς (SCCT LEVEL 3), Β' Καρδιολογική Κλινική, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης

Η αξονική τομογραφία καρδιάς γνώρισε πολύ μεγάλη εξέλιξη κατά την τελευταία δεκαετία. Η διεθνής βιβλιογραφία και η διεθνής επιστημονική κοινότητα καθώς και οι πρόσφατα αναθεωρημένες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (2019) όσο και Αμερικάνικες (Chest Pain guidelines), τοποθετούν την εξέταση αυτή ως την πρώτη που θα πρέπει να διενεργείται σε άτομα στα οποία είναι επιτακτικό να αποκλειστεί η στεφανιαία νόσος και όπου η κλινική εξέταση, το ηλεκτροκαρδιογράφημα, ο εργαστηριακός έλεγχος και ο υπέρηχος δεν μπορούν να αποκλείσουν απόφραξη σε κάποια από τις αρτηρίες της καρδιάς.

Πολυάριθμες κλινικές μελέτες επιβεβαιώνουν τη σπουδαιότητά της. Ενδεικτικά αναφέρεται η μελέτη CONFIRM, η οποία συμπεριέλαβε 31.807 άτομα και η μελέτη SCOT- HEART με 4.146. Επειδή όμως συνήθως μια διαγνωστική εξέταση δεν βελτιώνει τη μετέπειτα πορεία του ασθενή, θα πρέπει να τονιστεί ότι μια πιο προσεκτική ματιά στις παραπάνω μελέτες ανέδειξε την αξονική στεφανιογραφία ως πολύτιμο εργαλείο στην πρόληψη της ίδιας της στεφανιαίας νόσου, καθώς εκτός από την πληροφορία για πιθανή απόφραξη, δίνεται άμεση πληροφορία για το αθηρωματικό φορτίο του εξεταζόμενου και τον κίνδυνο να αναπτύξει ισχαιμική καρδιοπάθεια. Επίσης, ως εξέταση, η μοναδικότητά της έγκειται στην υψηλότατη αρνητική προγνωστική αξία (NPV), η οποία πλησιάζει το 100%, δηλαδή στον αποκλεισμό αποφρακτικής στεφανιαίας νόσου επί φυσιολογικής εξέτασης.

Οι κυριότερες ενδείξεις της αξονικής τομογραφίας καρδιάς είναι:

• H ανίχνευση στεφανιαίας νόσου σε ασθενείς χωρίς γνωστή καρδιοπάθεια με συμπτώματα- θωρακικό άλγος.
• Προληπτικό screening σε άτομα με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου.
• Εκτίμηση ασθενών οι οποίοι θα υποβληθούν σε διαδερμικές επεμβάσεις καρδιακών βαλβίδων (π.χ TAVI).
• Εκτίμηση βατότητας μοσχευμάτων επι παλαιάς αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (by- pass) ή  βατότητας ενδοστεφανιαίας πρόθεσης (stent).
• Εκτίμηση ανατομίας πνευμονικών φλεβών προ επεμβάσεων ηλεκτρικής απομόνωσής τους (επί κολπικής μαρμαρυγής).

Η χρονική, δε, διάρκεια της εξέτασης ανέρχεται σε λίγα λεπτά.

Συμπερασματικά, πρόκειται για μια εξέταση η οποία έχει πάρα πολλά πλεονεκτήματα ενώ οι περιπτώσεις όπου αντενδείκνυται είναι ελάχιστες (κύηση, νεφρική ανεπάρκεια).

Απαιτείται η χορήγηση ιωδιούχου σκιαστικού και ο συγχρονισμός με την καρδιακή συχνότητα, ενώ πλέον, με την εξέλιξη των αξονικών τομογράφων και την τεχνογνωσία, επιτυγχάνεται η ελάχιστη έκθεση σε ακτινοβολία.