Το ακουστικό νευρίνωμα είναι ένας σπάνιος καλοήθης όγκος αναπτύσσεται με βραδύτητα στο νεύρο της ακοής, βαθύτερα από το εσωτερικό αυτί στη βάση του κρανίου.

Το ακουστικό νευρίνωμα μπορεί να ονομάζεται επίσης αιθουσαίο σβάννωμα, νευρίνωμα ή νευριλείμμωμα.

Συμπτώματα ακουστικού νευρινώματος

Το ακουστικό νευρίνωμα αναπτύσσεται πολύ αργά και τα αρχικά του συμπτώματα είναι ήπια με τον ασθενή να αναφέρει εμβοές. Βαθμιαία προκαλεί βαρηκοΐα, η οποία αρχικά δε γίνεται αντιληπτή επειδή αφορά τις υψηλές συχνότητες, δηλαδή όχι της συχνότητες ομιλίας. Όσο ο όγκος η βαρηκοΐα επιτείνεται και ο ασθενής εμφανίζει ζάλη και διαταραχές ισορροπίας.

Αν ο όγκος μεγαλώσει πολύ μπορεί να παρεμβληθεί στο προσωπικό νεύρο, προκαλώντας μερική παράλυση και τελικά πιέζει όλες τις γειτονικές προς τον όγκο περιοχές του εγκεφάλου, απειλώντας τη ζωή του ασθενή!

Διάγνωση ακουστικού νευρινώματος

Η έγκαιρη διάγνωση του ακουστικού νευρινώματος αποτελεί κλειδί για την πρόληψη των σοβαρών συνεπειών του ακουστικού νευρινώματος, ωστόσο αυτή δεν είναι πάντα εύκολη καθώς τα συμπτώματα στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης του όγκου είναι συνήθως ήπια ή ακόμα και μη εμφανή.

Η πρώτη διάγνωση του ακουστικού νευρινώματος γίνεται μέσα από έλεγχο της ακουστικής ικανότητας και του συστήματος ισορροπίας του ασθενούς (ακοομετρία, τυμπανομετρία και κ.λπ.).

Η αξονική και η μαγνητική τομογραφία βοηθούν στον εντοπισμό και προσδιορισμό του μεγέθους του όγκου, καθώς και στο χειρουργικό σχεδιασμό της αφαίρεσης του.

Θεραπεία ακουστικού νευρινώματος

Τα ακουστικά νευρινώματα συχνά μπορούν να αφαιρεθούν χειρουργικά πλήρως. Η αντιμετώπισή τους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως:

• Το μέγεθος και τη σύσταση του όγκου (σκληρός ή μαλακός όγκος),

• Την ηλικία του ασθενούς,
• Τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς,
• Την ύπαρξη ή όχι ακοής,
• Την ύπαρξη ή όχι παρέσεως προσωπικού νεύρου.

Τι είναι το ανεύρυσμα εγκεφάλου;

Το ανεύρυσμα εγκεφάλου είναι μία παθολογική διεύρυνση ή διόγκωση τμήματος ενός αιμοφόρου αγγείου του εγκεφάλου.

Εκτιμάται ότι εμφανίζονται στο 2 – 4% του γενικού πληθυσμού. Τα περισσότερα ανευρύσματα εμφανίζονται μετά την ηλικία των 30 ετών.

Τα ανευρύσματα εγκεφάλου συχνά ανακαλύπτονται όταν σπάσουν, προκαλώντας αιμορραγία στον εγκέφαλο ή στο χώρο ο οποίος περιβάλλει στενά τον εγκέφαλο και ονομάζεται «υπαραχνοειδής χώρος». Ο ασθενής αισθάνεται έναν ξαφνικό πρωτόγνωρο πονοκέφαλο, ενώ σε μερικές περιπτώσεις μεγαλύτερης αιμορραγίας, χάνει τις αισθήσεις του.

Η ρήξη ενός ανευρύσματος είναι θανατηφόρος στο 40% των περιπτώσεων. Περίπου το 20% των ασθενών πεθαίνουν πριν φτάσουν στο νοσοκομείο. Από αυτούς που επιβιώνουν, περίπου οι μισοί υποφέρουν από κάποια μόνιμη αναπηρία.

Ο κύριος σκοπός της αντιμετώπισης ενός ανευρύσματος μετά την ρήξη του, είναι να προληφθεί  η πιθανή επαναιμορραγία (που είναι συχνότερη το πρώτο 24ωρο) και να δοθεί η δυνατότητα θεραπευτικών χειρισμών των πιθανών επιπλοκών της αρχικής αιμορραγίας (όπως ο υδροκέφαλος και ο σπασμός των αρτηριών) οι οποίοι δεν μπορούν να γίνουν εάν πρώτα δεν έχει αντιμετωπιστεί το ανεύρυσμα.

Τα μη ραγέντα ανευρύσματα συνήθως δεν προκαλούν κάποιο σύμπτωμα. Σε σπάνιες περιπτώσεις λόγω του μεγάλου μεγέθους τους, μπορεί να δώσουν νευρολογικά συμπτώματα από πίεση νεύρων ή να προκαλέσουν κεφαλαλγία. Πολύ συχνά ανακαλύπτονται τυχαία στο πλαίσιο ελέγχου των αγγείων του εγκεφάλου με μαγνητική αγγειογραφία. Όταν εντοπισθούν, ανάλογα με το μέγεθος, το σχήμα και τη θέση τους  θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ώστε να προληφθεί η ρήξη τους ή να παρακολουθούνται με ετήσιο απεικονιστικό έλεγχο.

Πως αντιμετωπίζεται το ανεύρυσμα;

Το ανεύρυσμα εγκεφάλου αντιμετωπίζεται με νευροχειρουργική επέμβαση (κρανιοτομή – απολίνωση του ανευρύσματος) ή με ενδαγγειακή θεραπεία ή αλλιώς «εμβολισμό».

Μελέτες έχουν δείξει ότι ο εμβολισμός, που είναι μια ελάχιστα τραυματική μέθοδος, έχει μικρότερη πιθανότητα επιπλοκών, σε σχέση με το ανοικτό χειρουργείο  και στις περισσότερες περιπτώσεις αποτελεί την πρώτη θεραπευτική επιλογή.

Τι είναι ο εμβολισμός;

Ο εμβολισμός είναι μια ελάχιστα τραυματική διαδικασία κατά την οποία η προσπέλαση στη περιοχή της βλάβης γίνεται μέσα από τα αιμοφόρα αγγεία. Σε αντίθεση με την χειρουργική θεραπεία, ο εμβολισμός δεν είναι ανοικτή χειρουργική επέμβαση. Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία, χωρίς χειρουργική τομή, στην αίθουσα του Ψηφιακού Αγγειογράφου. Ενός μηχανήματος που δίνει τη δυνατότητα καθοδήγησης συσκευών μέσα στο σώμα με ακτινοσκόπηση (συνεχή ακτινογραφική εικόνα) και λήψης υψηλής ευκρίνειας εικόνων των αγγείων με χορήγηση σκιαγραφικών ουσιών.

Μέσα από την μηριαία αρτηρία τοποθετείται ένα ομοαξονικό σύστημα καθετήρων (λεπτών και πολύ λεπτών σωλήνων) το οποίο κατευθύνεται μέσα στο αρτηριακό δίκτυο του εγκεφάλου και τελικά μέσα στο ανεύρυσμα. Στη συνέχεια μικρά μεταλλικά ελάσματα τοποθετούνται μέσω του καθετήρα στο ανεύρυσμα αποκλείοντας το από την αιματική κυκλοφορία. Την τελευταία 10ετία, με την τεράστια εξέλιξη των εμβολικών υλικών και τεχνικών, είναι δυνατόν πλέον να αντιμετωπισθεί ενδοαγγειακά σχεδόν το σύνολο των ασθενών. 

Το γλοίωμα είναι όγκος στον εγκέφαλο που αναπτύσσεται από τα νευρογλοιακά κύτταρα, τα οποία σχηματίζουν τον ιστό που περιβάλλει και στηρίζει τα νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο.

Τα γλοιώματα είναι από τους συχνότερους πρωτοπαθείς καρκίνους του εγκεφάλου και εμφανίζουν διάφορους βαθμούς κακοήθειας. Συνήθως αναφέρονται ως χαμηλής κακοήθειας ή υψηλής κακοήθειας γλοιώματα, ανάλογα με τη δυναμική αύξησης του μεγέθους και την επιθετικότητα του όγκου.

Τύποι γλοιώματος

Η ταξινόμηση των γλοιωμάτων γίνεται ανάλογα με τα κύτταρα που προσβάλλουν, λαμβάνοντας και τη σχετική ονομασία. Ειδικότερα, που προσβάλλουν. Οι τύποι των γλοιωμάτων είναι:

Αστροκύττωμα: προέρχεται από τα κύτταρα του συνδετικού ιστού του εγκεφάλου, που ονομάζονται αστροκύτταρα.

Επενδύμωμα: προέρχεται από κύτταρα του επενδύματος.

Μικτό γλοίωμα: προέρχεται από κύτταρα γλοίας, που ανήκουν σε περισσότερους από έναν τύπο.

Ολιγοδενδρογλοίωμα: Προέρχεται από κύτταρα του υποστηρικτικού ιστού του εγκεφάλου, που καλούνται ολιγοδενδροκύτταρα.

Γλοίωμα οπτικού νεύρου: Αναπτύσσεται στο οπτικό νεύρο ή πέριξ αυτού.

Τα χαμηλού βαθμού κακοήθειας γλοιώματα τείνουν να αναπτύσσονται αργά.

Τα υψηλού βαθμού κακοήθειας γλοιώματα αναπτύσσονται ταχύτερα, τείνουν να εξαπλώνονται κι ως εκ τούτου έχουν χειρότερη εξέλιξη.

Αίτια γλοιώματος

Τα γλοιώματα προσβάλλουν όλες τις ηλικίες και στα δυο φύλα, όντας πιο συχνά στους ενήλικες και τους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες. Επίσης, τα γλοιώματα εμφανίζονται συχνότερα σε Καυκάσιους έναντι των Αφρικανών.

Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχουν προσδιοριστεί σαφή αίτια για την πρόκληση γλοιωμάτων. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα γλοιώματα έχουν συνδεθεί με επίκτητες μεταλλάξεις γονιδίων, καθώς και με σπάνιες συγγενείς παθήσεις , όπως η νευροϊνωμάτωση (ασθένεια του Von Recklinghausen), η οζώδης σκλήρυνση (νόσος του Bourneville) και η νόσος Li-Fraumeni.

Συμπτώματα γλοιώματος

Τα συμπτώματα που προκαλούν τα γλοιώματα συνδέονται άμεσα με την περιοχή του εγκεφάλου που προσβάλλουν, εκ των οποίων τα πιο συχνά είναι:

• Πονοκέφαλος,
• Αδυναμία, ζαλάδες,
• Ναυτία, εμετοί,
• Προβλήματα όρασης,
• Διαταραχές της ακοής,
• Δυσκολίες ομιλίας,
• Προβλήματα κατάποσης,
• Σπασμοί,
• Επιληπτική κρίση,
• Διαταραχές της ισορροπίας,
• Αιμωδίες,
• Αλλαγές προσωπικότητας.

Διάγνωση γλοιώματος

Η διάγνωση γλοιωμάτων εκτός από το ιστορικό και την κλινική εξέταση, περιλαμβάνει απεικονιστικές εξετάσεις. Η μαγνητική τομογραφία προσφέρει καλύτερη απεικόνιση του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Η αγγειογραφία αναδεικνύει τη σχέση του όγκου με το κυκλοφορικό σύστημα και την αιμάτωση του.

Η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET) παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τη μεταβολική δραστηριότητα του όγκου.

Η βιοψία αποκαλύπτει τον ιστολογικό τύπο και το βαθμό κακοήθειας του γλοιώματος.

Η φασματοσκοπία παρέχει στοιχεία σχετικά με τον μεταβολισμό του όγκου συμβάλλοντας στην διαφορική διάγνωση.

Η λειτουργική μαγνητική ελέγχει το κέντρο λόγου και την κινητικότητα των άνω και κάτω άκρων.

Θεραπεία γλοιώματος

Η αντιμετώπιση των γλοιωμάτων είναι δύσκολη και απαιτεί τη συνεργασία ιατρών πολλών ειδικοτήτων, όπως ογκολόγων, ακτινοθεραπευτών, νευρολόγων, νευροχειρουργών, ενδοκρινολόγων και άλλων.

Η θεραπεία των γλοιωμάτων περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του όγκου όταν αυτή είναι εφικτή, χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.

Η Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου συνίσταται στη μετατόπιση του δίσκου που βρίσκεται ανάμεσα στα σώματα των σπονδύλων και αποσβαίνει τους κραδασμούς της σπονδυλικής στήλης.

Συμπτώματα κήλης του μεσοσπονδυλίου δίσκου

Κατά την κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου, ο δίσκος πιέζει το νωτιαίο μυελό ή τις νευρικές ρίζες προκαλώντας δυνητικά τα παρακάτω συμπτώματα:

• Πόνο στη μέση, τους γλουτούς, το στήθος και τα άκρα.
• Αιμωδίες.
• Μυϊκή αδυναμία.
• Έντονο και βαθύ μυϊκό πόνο.
• Μυϊκούς σπασμούς.

Θεραπεία κήλης του μεσοσπονδυλίου δίσκου

Ενίοτε οι κήλες των μεσοσπονδυλίων δίσκων αντιμετωπίζονται με φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπεία και ενέσεις στεροειδών. Συχνά, όμως, το χειρουργείο αποτελεί την ενδεδειγμένη οδό.

Οι κήλες μεσοσπονδυλίου δίσκου αντιμετωπίζονται χειρουργικά τόσο με ανοικτές όσο και με ελάχιστα επεμβατικές επεμβάσεις, όπως :

• Οσφυϊκή μικροδισκεκτομή
• Οπίσθια αυχενική «ελάχιστα επεμβατική» τρηματεκτομή με δισκεκτομή
• Πρόσθια αυχενική δισκεκτομή με τη χρήση μικροσκοπίου και σπονδυλοδεσία (ανοικτή επέμβαση).

Εκφυλιστική νόσος του μεσοσπονδυλίου δίσκου

Η εκφυλιστική νόσος του μεσοσπονδυλίου δίσκου εμφανίζεται κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα με βασικά συμπτώματα των έντονο κι ανθεκτικό στα αναλγητικά πόνο στον αυχένα και τη μέση.

Επίσης, στα συμπτώματα της εκφυλιστικής νόσου του μεσοσπονδυλίου δίσκου περιλαμβάνεται η χαμηλή οσφυαλγία και η δυσφορία μετά από παρατεταμένη ορθοστασία.

Θεραπεία εκφυλιστικής νόσου του μεσοσπονδυλίου δίσκου

Η αντιμετώπιση της εκφυλιστικής νόσου του μεσοσπονδυλίου δίσκου γίνεται μέσα από:

• Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές σπονδυλοδεσίας
• Δυναμική σταθεροποίηση
• Αντικατάσταση του μεσοσπονδυλίου δίσκου / αρθροπλαστική

Εκφυλιστικές παθήσεις σπονδυλικής στήλης

Οι εκφυλιστικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης είναι φυσική συνέπεια της γήρανσης. Σχεδόν όλοι βιώνουν εκφύλιση των μεσοσπονδυλίων δίσκων ή των αρθρώσεων στην ηλικία περίπου των 40. Ωστόσο, για κάποιους η εκφύλιση προχωρά ταχύτερα σε σχέση με την ηλικία τους.

Συμπτώματα εκφυλιστικών παθήσεων της σπονδυλικής στήλης

Οι εκφυλιστικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης έχουν τα εξής συμπτώματα:

• Οσφυαλγία,
• Πόνος στα κάτω άκρα,
• Δυσκαμψία,
• Αιμωδίες στα άκρα.

Θεραπεία εκφυλιστικών παθήσεων της σπονδυλικής στήλης

Η θεραπεία που συστήνεται είναι συνήθως συντηρητική. Σε περίπτωση, όμως, που το πρόβλημα επιμείνει τότε η αντιμετωπίζεται χειρουργικά.

Απαιτείται σωστός προεγχειρητικός σχεδιασμός και προσεκτική συσχέτιση των συμπτωμάτων του ασθενούς με τα ευρήματα της αξονικής και μαγνητικής τομογραφίας στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης.

Το μηνιγγίωμα είναι ο πιο συχνός τύπος πρωτοπαθών όγκων εγκεφάλου και προέρχεται από τις μήνιγγες, δηλαδή τα περιβλήματα μεταξύ κρανίου και εγκεφάλου που προστατεύουν τον τελευταίο.

Περίπου 85% των μηνιγγιωμάτων είναι καλοήθη, αναπτύσσονται αργά και δεν εισχωρούν στον εγκέφαλο. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα μηνιγγιώματα μπορούν να αφαιρεθούν πλήρως με το χειρουργείο. Μερικά μηνιγγιώματα δε χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και ενίοτε παραμένουν αδιάγνωστα για πολλά χρόνια.

Υπάρχουν πιο σπάνιες περιπτώσεις κακοήθους μηνιγγιώματος, το οποίο αναπτύσσεται με ταχύ ρυθμό.

 Αίτια μηνιγγιώματος

Μέχρι σήμερα δεν έχουν προσδιοριστεί σαφείς αιτίες για την πρόκληση μηνιγγιωμάτων. Ωστόσο, ως παράγοντες αυξημένου κινδύνου θεωρούνται η ακτινοβολία για τη θεραπεία λοίμωξης του τριχωτού της κεφαλής ή όγκων κεφαλής, τραχήλου και εγκεφάλου, καθώς και η νευρινωμάτωση τύπου 2.

Το μηνιγγίωμα εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες σε αναλογία τρεις προς έναν.

Συμπτώματα μηνιγγιώματος

Τα συμπτώματα του μηνιγγιώματος είναι ήπια στην αρχή και εξελίσσονται βαθμιαία ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού που πιέζουν. Τα συχνότερα εξ αυτών είναι:

• Πονοκέφαλοι,
• Επιληπτικές κρίσεις,
• Διαταραχές όρασης,
• Αδυναμία άκρων,
• Αιμωδίες,
• Αστάθεια βάδισης,
• Διαταραχές μνήμης,
• Διαταραχές ακοής,
• Διαταραχές όσφρησης.

Διάγνωση μηνιγγιώματος

Η διάγνωση του μηνιγγιώματος ξεκινά από με τη λήψη ιστορικού και νευρολογική εξέταση. Κατόπιν ακολουθούν απεικονιστικές (αξονική - μαγνητική τομογραφία) και ιστολογικές εξετάσεις (λήψη βιοψίας για τον καθορισμό του ιστολογικού βαθμού).

Θεραπεία μηνιγγιώματος

Η αντιμετώπιση του μηνιγγιώματος γίνεται σε τρεις άξονες ανάλογα με το βαθμό σοβαρότητάς του:

Παρακολούθηση μηνιγγιώματος: Όταν το μηνιγγίωμα είναι ασυμπτωματικό και η ανεύρεσή του γίνεται τυχαία, συστήνεται ο τακτικός έλεγχος και παρακολούθησή του δίχως περαιτέρω αντιμετώπιση (εξαρτάται, βέβαια, από το μέγεθος και την ηλικία του ασθενούς). Αν το μηνιγγίωμα, όμως, μεγαλώσει ή προκαλέσει συμπτώματα τότε θα πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Χειρουργική επέμβαση: Η πιο κοινή χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση ενός μηνιγγιώματος είναι η κρανιοτομία, η οποία περιλαμβάνει μία τομή στο δέρμα του τριχωτού της κεφαλής και την αφαίρεση ενός οστικού τμήματος του κρανίου. Κατόπιν, αφαιρείται το μηνιγγίωμα, επανατοποθετείται το οστό και κλείνει η τομή.

Ακτινοθεραπεία: Όταν ένα μηνιγγίωμα δεν είναι κακοήθες από ιστολογικής άποψης, αλλά εντοπίζεται σε επικίνδυνη θέση, π.χ. στην καρωτίδα, τότε συστήνεται ακτινοθεραπεία. Επίσης, η ακτινοθεραπεία εφαρμόζεται σε περιπτώσεις υπολειμματικού μηνιγγιώματος βάσης κρανίου που δεν αφαιρείται πλήρως.

Η στένωση του σπονδυλικού σωλήνα μπορεί να είναι συγγενής, δηλαδή από την γέννηση του ασθενούς, επίκτητη ή και συνδυασμός των δυο.

Συμπτώματα στένωσης σπονδυλικής στήλης

Τα συμπτώματά της είναι κυρίως πόνοι:

• στον αυχένα,
• στη μέση,
• στα άκρα.

Οι πόνοι της στένωσης επιδεινώνονται με τη φυσική δραστηριότητα.

Θεραπεία στένωσης σπονδυλικής στήλης

Όταν η συντηρητική θεραπεία δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, τότε επιλέγεται η χειρουργική οδός με στόχο την αποσυμπίεση και διεύρυνση του σπονδυλικού σωλήνα (πεταλεκτομή). Ενίοτε αυτό συνδυάζεται με σπονδυλοδεσία ή δυναμική σταθεροποίηση.