Εφαρμογή νέων τεχνικών και πρωτοκόλλων στην αντικατάσταση μεγάλων αρθρώσεων ισχίου - γόνατος

Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος, Ορθοπεδικός, Διευθυντής Ορθοπεδικής Κλινικής, Ιατρικό Περιστερίου

Οι σύγχρονες ανάγκες επιβάλλουν την επικέντρωση των προσπαθειών μας σε επιμέρους παράγοντες.

1. Όσο το δυνατόν γρήγορη επανένταξη του χειρουργημένου ασθενή με πρωτόκολλα fasttrack (ταχείας επανένταξης).

2. Μικρότερη νοσηρότητα με ελαχιστοποίηση του πόνου και της απώλειας αίματος που επιτυγχάνεται με διενέργεια μικρών ατραυματικών τομών και τεχνικών (minimal invasive techniques).

3. Τη μικρότερη οστική αφαίρεση, ασφαλέστερη και ορθότερη τοποθέτηση των εμφυτεύσιμων υλικών για μεγαλύτερη

χρονική διάρκεια. Αυτό το επιτυγχάνουμε είτε:

α) Με δημιουργία εξατομικευμένων προπλασμάτων μετά από ακριβή προεγχειρητικό σχεδιασμό με αξονική η μαγνητική τομογραφία.

β) Με διεγχειρητική παθητική ρομποτική υποβοήθηση (navigation).

γ) Με διεγχειριτική ενεργητική ρομποτική υποβοήθηση (robotic).

δ) Με την βοήθεια και την καθοδήγηση όλων αυτών, γίνονται οι οστεοτομίες προκειμένου να εφαρμοστούν με ακρίβεια τα εμφυτεύσιμα προθεματικά υλικά.

Εικόνα: Πρόπλασμα σχεδιασμού για ολική αρθροπλαστική γόνατος μετά από αξονική-μαγνητική τομογραφία

Εικόνα: Ρομποτικό σύστημα πλοήγησης αρθροπλαστικής γόνατος

Στην κλινική μας η εφαρμογή και συνδυασμός και των τριών αυτών παραμέτρων έχουν σαν αποτέλεσμα την μικρότερη δυνατόν νοσηρότητα με την διενέργεια μικρών ατραυματικών τομών χωρίς διατομή μυών με ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου και της απώλειας αίματος και την άμεση κινητοποίηση, την ορθότερη τοποθέτηση των προθέσεων είτε με χρήση προεγχειρητικά σχεδιασμένων εξατομικευμένων προπλασμάτων είτε με τη χρήση ρομποτικών συστημάτων πού χρησιμεύουν στην ακριβέστερη τοποθέτηση των προθέσεων και την προσπάθεια ταχείας επανένταξης του  χειρουργημένου ασθενή στην πρότερη καταστασή του.

Οι μικρές ατραυματικές τομές 8-10 εκατοστών που εφαρμόζουμε στο ισχίο στην κλινική μας με μεγάλη εμπειρία είναι η μικρή πρόσθια με χρήση τραπεζιού έλξης (AMIS), η μικρή πρόσθια χωρίς τη χρήση τραπεζιού (ASI) και η μικρή οπίσθια (PATH η SUPERPATH). Η επιλογή της χειρουργικής προσπέλασης γίνεται ανάλογα με τη σωματοδομή και την ανατομία της περιοχής και η γνώση και εμπειρία όλων των προσπελάσεων μας προσφέρει τη δυνατότητα επιλογής ανάλογα με τις ανάγκες κάθε ασθενή. Η χρήση ρομποτικής υποβοηθούμενης τοποθέτησης των υλικών μας δίνει δυνατότητα ακρίβειας στην περάτωση της επέμβασης.

Εικόνα: θέση ασθενή σε τραπέζι έλξης  - τομή 8cm για αρθροπλαστική ισχίου

Στο γόνατο εφαρμόζουμε έσω παραεπιγονατιδική μικρή τομή 10-12 εκατοστών διά του έσω πλατύ μυ χωρίς ανάσπαση και αναστροφή της επιγονατίδος. Η χρήση προεγχειρητικά σχεδιασμένων εξατομικευμένων προπλασμάτων η υποβοηθούμενη ρομποτική τεχνική μας επιτρέπει ασφαλέστερη και ακριβέστερη τοποθέτηση των προθέσεων.

Στην κλινική μας πάντα υπάρχει μελέτη και προσεκτικός προεγχειρητικός σχεδιασμός κάθε ασθενή ξεχωριστά είτε πρόκειται για αντικατάσταση της άρθρωσης του ισχίου η του γόνατος.

Η χειρουργική ομάδα ασχολείται με τις ανάγκες κάθε ασθενή ξεχωριστά τόσο στην προεγχειρητική προετοιμασία, την επιλογή του είδους αναισθησίας που θα εφαρμοστεί όσο και τη διεγχειρητική και μετεγχειρητική παρακολούθηση και χορήγηση κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής που σκοπό έχει την ελαχιστοποίηση του πόνου και της απώλειας αίματος. Η νάρκωση μπορεί να είναι γενική η βραχείας επισκληρίδια, ώστε να υπάρχει δυνατότητα κινητοποίησης την ίδια μέρα μετά το χειρουργείο. Καθετήρα κύστεως συνήθως δεν χρησιμοποιούμε όπως επίσης και δοχείο περισυλλογής αίματος (Redon). Η διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης είτε πρόκειται για το ισχίο η το γόνατο είναι κατά μέσο όρο 1ώρα και 15 λεπτά και η παραμονή του ασθενή στην κλινική μας είναι 1-2 ημέρες ώστε να κινητοποιηθεί επαρκώς ο ασθενής από έμπειρο φυσιοθεραπευτικό team και να εξέλθει με ασφάλεια. Πάντα φροντίζουμε να εφαρμόζουμε το πρωτόκολλο ταχείας επανένταξης (fast track), χωρίς αυτό να γίνεται αυτοσκοπός αλλά εφαρμοζόμενο στην κατάσταση και τις δυνατότητες κάθε ασθενή.

Η πλειονότητα των ασθενών μας στις 10 μέρες μετεγχειρητικά βαδίζουν χωρίς την ανάγκη βοηθήματος και 30-45 μέρες μετεγχειρητικά μπορούν να επιστρέψουν σε καθημερινές δραστηριότητες και στην εργασία τους.

Η άρθρωση του γόνατος είναι μια από τις μεγαλύτερες και πιο περίπλοκες αρθρώσεις του σώματος. Το γόνατο αποτελείται από το κάτω άκρο του μηριαίου οστού (μηρός) που περιστρέφεται πάνω στο άνω άκρο του κνημιαίου οστού (κνήμη) και την επιγονατίδα, η οποία ολισθαίνει σε μια εγκοπή στο τέλος του μηρού.
Η σταθερότητα παρέχεται από μεγάλους συνδέσμους, προσαρτημένους στο μηρό και στην κνήμη. Το γόνατο αποκτά ισχύ από τους μεγάλου μήκους μύες του μηρού.

 Οι συνηθέστερες αιτίες που καταστρέφεται ο χόνδρος της άρθρωσης του γόνατος είναι εκφυλιστική αρθροπάθεια, φλεγμονώδεις ή ρευματικές παθήσεις και οι τραυματισμοί. Τα ενοχλήματα κυρίως αφορούν τον πόνο, την αστάθεια της άρθρωσης και την δυσκαμψία.

Ο έμπειρος και επαρκώς μελετημένος ιατρός λαμβάνοντας υπ’ όψιν την  έκταση της βλάβης  του χόνδρου, την παραμόρφωση, την ηλικία, το επάγγελμα του ασθενή καθώς και άλλους παράγοντες έχει να επιλέξει κάθε φορά σε χειρουργικές επεμβάσεις που εστιάζονται στην ύφεση των ενοχλημάτων του ασθενή. Αυτές μπορεί να είναι:

1. Οστεοτομία γόνατος. (σε ηλικίες κάτω από 60 όταν η βλάβη αφορά το ένα διαμέρισμα του γόνατος, και υπάρχει παραμόρφωση ραιβότητας ή βλαισότητας)
2. Μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος
3. Ολική αρθροπλαστική γόνατος.

  Εικόνα: Ολική αρθροπλαστική ισχίου                                                                                                                                                              Εικόνα: Μονοδιαμερισμστικη-Οστεοτομια Γόνατος

Εικόνα: Ολική αρθροπλαστική γόνατος