Το έκζεμα ή αλλιώς ατοπική δερματίτιδα είναι το πιο συχνό δερματικό νόσημα της βρεφικής και παιδικής ηλικίας. Κύρια συμπτώματα του εκζέματος είναι η ερυθρότητα, η ξηροδερμία και ο κνησμός. Το έκζεμα χαρακτηρίζεται από υφέσεις και εξάρσεις κατά την πορεία του και από εποχικότητα στις εκδηλώσεις του. Συχνά, υπάρχει οικογενειακό ιστορικό εκζέματος , άσθματος ή αλλεργικής ρινίτιδας/επιπεφυκίτιδας.

Το ποσοστό του εκζέματος στα παιδιά έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, λόγω των μεταβαλλόμενων περιβαλλοντικών συνθηκών. Σύμφωνα με έρευνες, το 60% των παιδιών θα νοσήσουν από ατοπική δερματίτιδα μέσα στα πρώτα δύο χρόνια της ζωής τους και το 80% μέσα στην πρώτη πενταετία. Οι κλινικές εκδηλώσεις του εκζέματος, ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία εμφάνισης του και τη βαρύτητα του.

Το δέρμα των παιδιών που πάσχουν από έκζεμα υπεραντιδρά σε αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος, όπως είναι το χόρτο, η γύρη, τα ακάρεα της σκόνης, το τρίχωμα των ζώων (γάτες, σκύλοι). Η βλάβη της επιδερμίδας, η ανοσολογική διαταραχή του δέρματος και η τοπική φλεγμονή που επιδεινώνεται από μικροβιακούς παράγοντες, είναι υπεύθυνες για τη χρονιότητα του εκζέματος στην πορεία του.

Το έκζεμα είναι, συνήθως, χειρότερο το χειμώνα, όταν ο κρύος καιρός κι η χαμηλή υγρασία αυξάνουν την ξηρότητα του δέρματος. Μια έξαρση ατοπικής δερματίτιδας μπορεί, επίσης, να συνδέεται με την οδοντοφυΐα, τους εμβολιασμούς ή ακόμη και με μια ήπια λοίμωξη όπως ένα κρυολόγημα.

Η αντιμετώπισή του εκζέματος περιλαμβάνει εκπαίδευση των μικρών ασθενών και των κηδεμόνων τους στην αντιμετώπισή του, καθώς και εξατομίκευση της αγωγής στο κάθε παιδί, ανάλογα με την ηλικία του και τη βαρύτητα του, για να υπάρξει το βέλτιστο αποτέλεσμα.