Αποφρακτική αρτηριοπάθεια κάτω άκρων
Η δημιουργία αθηρωματικής πλάκας (χοληστερίνη + αντιδραστικά κύτταρα) στις αρτηρίες που μεταφέρουν αίμα στα κάτω άκρα μπορεί να δημιουργεί στενώσεις άλλοτε άλλου βαθμού & χρονιότητας. Το κάπνισμα, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπερχοληστερολαιμία και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας αποτελούν τους κύριους προδιαθεσικούς παράγοντες της νόσου.
Ανάλογα με την έκταση, τη στένωση & τη χρονιότητα μπορεί να εμφανίζεται ως:
- Οξεία ισχαιμία Η απόφραξη αναπτύσσεται απότομα χωρίς να έχει προετοιμαστεί το αρτηριακό δίκτυο με παρουσία παράπλευρων οδών. Αποτέλεσμα είναι ο αιφνίδιος πόνος, η γρήγορη απώλεια αίσθησης, κίνησης και εν τέλει η μη αναστρέψιμη βλάβη του σκέλους πέραν των 6 ωρών (ακρωτηριασμός).
- Διαλείπουσα Χωλότητα Η απόφραξη αναπτύσσεται σταδιακά και το αρτηριακό δίκτυο έχει προετοιμαστεί με παρουσία παράπλευρων οδών. Εμφανίζεται με πόνο όταν αυξάνονται οι ανάγκες σε αίμα π.χ. βαδίζουμε και σταδιακά η απόσταση βάδισης μειώνεται αναγκάζοντας τον ασθενής να χωλαίνει (κουτσαίνει) διαλειπόντως (με διαλείμματα).
- Κρίσιμη ισχαιμία – Γάγγραινα Πρόκειται για παραμελημένες καταστάσεις σταδιακής ισχαιμίας σκέλους όπου το παράπλευρο δίκτυο δεν είναι αρκετό και το πόδι πονάει και στην ηρεμία (χωρίς να έχει αυξημένες ανάγκες σε αίμα). Χαρακτηριστικά οι ασθενείς κρεμούν το πόδι κάτω από το κρεβάτι για να κοιμηθούν ενώ τελικά εμφανίζονται πληγές και τροφικές αλλοιώσεις (Γάγγραινα) που μπορεί να καταλήξει και σε ακρωτηριασμό.
Η θεραπεία της αποφασίζεται με βάση τα συμπτώματα που προκαλεί και όταν αυτή περιέχει παρέμβαση απαιτεί προεγχειρητική Αγγειογραφία για τον καθορισμό της στρατηγικής. Η παρέμβαση μπορεί να είναι ελάχιστα επεμβατική ενδαγγειακή με μπαλόνι ή/και stent (συχνά με δυνατότητα απελευθέρωσης φαρμάκου), κλασική χειρουργική (παράκαμψη / bypass, ενδαρτηρεκτομή / θρομβοεμβολεκτομή) ή συνδυασμός των παραπάνω στον ίδιο χρόνο.