Το οφέλη της κολύμβησης για την υγεία μας

Γράφει η Αγγελική Ελευθερίου, Καρδιολόγος, Διευθύντρια Καρδιολογικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Με βάση πρόσφατα στατιστικά δεδομένα η κολύμβηση θεωρείται το δεύτερο (μετά το περπάτημα) δημοφιλέστερο άθλημα παγκοσμίως. Η δημοφιλία του αθλήματος είναι πολυπαραγοντική.  H κολύμβηση είναι διά βίου δραστηριότητα. Απευθύνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες ανεξαρτήτου φυσικής κατάστασης και δεξιοτήτων. Η κολύμβηση δε χρειάζεται ιδιαίτερο εξοπλισμό, ενδυναμώνει όλες τις κύριες μυϊκές ομάδες, συνδυάζεται με πολλαπλά θαλάσσια σπορ και είναι αναζωογονητική. Τέλος, αποτελεί την πλέον ευχάριστη οικογενειακή δραστηριότητα. Η διδασκαλία του αθλήματος αρχίζει το 19ο αιώνα στη μεγάλη Βρετανία όμως αρχαιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι η κολύμβηση ήταν ήδη γνωστή στην Αίγυπτο από το 2.500 π.χ.

Τα  οφέλη (γνωστά και άγνωστα) της κολύμβησης:

• Μειώνει  το  σωματικό βάρος. Ενδεικτικά, η ήπια κολύμβηση μισής ώρας (σε συνδυασμό με υγιεινή διατροφή) μπορεί να συντελέσει στην απώλεια 200 θερμίδων (διπλάσιες από το περπάτημα αντίστοιχης ώρας). Η ποσότητα των θερμίδων που καταναλώνονται εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως το βάρος του ατόμου, τη διάρκεια και την ένταση της κολύμβησης.
• Ρυθμίζει το σάκχαρο. Σύμφωνα με δημοσιευμένη μελέτη στο European Journal of Applied Physiology (2016) το κολύμπι τρεις φορές την εβδομάδα βελτιώνει τα επίπεδα του σακχάρου και την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Στην προαναφερθείσα μελέτη θεωρήθηκε αποδοτικότερη η εναλλαγή χαμηλής με μέτριας έντασης κολύμβηση συγκριτικά με την κολύμβηση σε χαμηλή ένταση για μία ώρα.
• Βελτιώνει τον ύπνο.
• Βελτιώνει επίσης την ψυχολογία & συντελεί στη διαχείριση του άγχους. Είναι γνωστό ότι η αερόβια άσκηση απελευθερώνει ενδορφίνες που βελτιώνουν το θυμικό του ανθρώπου.
• Αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας. Τριάντα (30) λεπτά κολύμβησης τρεις φορές την εβδομάδα δύναται να αυξήσει τα ενεργειακά επίπεδα μέσω αυξημένου μεταβολικού ρυθμού.
• Βελτιώνει τις πνευματικές δεξιότητες. Η τακτική άσκηση (όπως το κολύμπι) βελτιώνει τη λειτουργία της μνήμης και τις δεξιότητες σκέψης. Επίσης, μειώνει τη φλεγμονή και προάγει την ανάπτυξη των εγκεφαλικών κυττάρων.
• Επιβραδύνει τη γήρανση. Η κολύμβηση μπορεί να καθυστερήσει τα αποτελέσματα της γήρανσης μειώνοντας την αρτηριακή πίεση, αυξάνοντας τη μυϊκή μάζα, βελτιώνοντας το οξυγόνο και τη ροή αίματος στον εγκέφαλο, ως και την καρδιαγγειακή υγεία. Επίσης, βελτιώνει την ισορροπία των υπερηλίκων και προστατεύει τις αρθρώσεις τους.

Παρά τα προφανή πολλαπλά οφέλη η κολύμβηση είναι εργώδης δραστηριότητα. Το ανθρώπινο σώμα είναι προσαρμοσμένο να ζει στη στεριά με τους νόμους της βαρύτητας. Κατά τη διάρκεια της κολύμβησης το σώμα γυμνάζεται σε ικανοποιητικό βαθμό αλλά δε γίνεται αντιληπτό από το λουόμενο λόγω της άνωσης. Τα άτομα λοιπόν με καρδιολογικά προβλήματα θα πρέπει να κολυμπούν με χαμηλότερη ένταση από ότι ασκούνται έξω από το νερό. Τέλος, θα πρέπει να τηρούνται οι κάτωθι οδηγίες κατά την κολύμβηση.

• Η ιδανική θερμοκρασία του νερού για τα άτομα με καρδιακές παθήσεις είναι 26 -33 °C, καθώς οι ψυχρότερες ή οι θερμότερες θερμοκρασίες αναγκάζουν την καρδιά να εργαστεί εντονότερα.
• Όποιος ασθενής έχει υποβληθεί σε καρδιοχειρουργική επέμβαση πρέπει να κολυμπήσει τουλάχιστον 10 έως 12 βδομάδες μετά την επέμβαση (ώστε να έχει επουλωθεί το τραύμα στο στέρνο) και αφού επικοινωνήσει προηγουμένως με το χειρουργό ή την ομάδα καρδιακής αποκατάστασης.
• Οι ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα πρέπει να κολυμπούν όταν αισθάνονται καλά και σίγουρα τρεις ώρες μετά το γεύμα.
• Να αποφεύγονται οι καταδύσεις που αυξάνουν περισσότερο την αρτηριακή πίεση και το καρδιακό έργο.
• Η είσοδος στο νερό θα πρέπει να γίνεται προοδευτικά για να συνηθίσει το σώμα τη θερμοκρασία και ο ρυθμός κολύμβησης θα πρέπει να αυξάνεται σταδιακά.
• Οποιοδήποτε σύμπτωμα όπως προκάρδιο άλγος, ζάλη, δύσπνοια, αρρυθμία, κόπωση πρέπει να αποτελούν ειδοποιητικά σημεία για άμεση διακοπή της κολύμβησης και επικοινωνία με το θεράποντα ιατρό.

Το καλοκαίρι έχει ήδη ξεκινήσει και οι εξορμήσεις στη θάλασσα πυκνώνουν. Για να είναι η κολύμβηση απολαυστική και ασφαλής θα πρέπει να τηρείται πάντα ο χρυσός κανόνας του Philbey: «Ποτέ μην ξεπερνάς τα όριά σου».