Διατροφικές συμβουλές για τις ημέρες του Πάσχα

Τρόποι να ελαφρύνουμε το Πασχαλινό τραπέζι, χωρίς να στερηθούμε. 

Γράφει ο Θεόδωρος Κουτράκος, Προϊστάμενος του Τμήματος Διατροφής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Η αποχή από το κρέας και γενικότερα από τα ζωικά προϊόντα έχει συζητηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, κατά τη διάρκεια των αιώνων. Είτε ως χορτοφαγία, λόγω πεποιθήσεων, είτε με θρησκευτικό υπόβαθρο, η αποχή από τα ζωικά προϊόντα αποτελεί μία τάση, που συνεχώς κερδίζει έδαφος. Η περίοδος της Σαρακοστής αποτελεί για μεγάλη μερίδα του θρησκευόμενου πληθυσμού μία ευκαιρία για ψυχική και σωματική δοκιμασία, η οποία ολοκληρώνεται με τις ημέρες του Πάσχα, με τη γνωστή, εθιμοτυπική κρεατοφαγία.

Η μετάβαση αυτή από την αυστηρή αποχή στα ζωικά προϊόντα, δηλαδή στην παμφαγία, αποτελεί άλλη μία μεγάλη δοκιμασία, η οποία μπορεί να «στρεσάρει» τον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτό οφείλεται κυρίως στα ζωικά λίπη του κρέατος, τα οποία, λόγω χημικής σύστασης, είναι δύσπεπτα, αυξάνοντας τις πιθανότητες να προβληματίσουν το γαστρεντερικό σύστημα. Στο παραπάνω έρχονται να προστεθούν οι πιθανές υπερβολές, που λόγω των εθίμων μας, θα μπορούσαν να βγάλουν στην επιφάνεια άλλα παθολογικά ζητήματα, που μπορεί να βρίσκονται εν υπνώσει.

Οι συγκεκριμένες ημέρες αργίας είναι μία μοναδική ευκαιρία να αποδράσουμε από τη καθημερινότητα. Όχημα για αυτήν την απόδραση μπορεί να είναι η θαλπωρή του σπιτιού, οι ανοιξιάτικες ηλιόλουστες ημέρες, η σύναξη της οικογένειας ή της παρέας, η εκδρομή στο χωριό, και βέβαια το εορταστικό τραπέζι.. Το συγκεκριμένο γεύμα ή δείπνο μπορεί να καταλήξει, αντί για χαρά, να μας μεταδώσει άγχος, όχι μόνο για την έγκαιρη προετοιμασία, αλλά ιδιαίτερα, εάν ζυγιστούμε την επόμενη ημέρα. Πόσο μάλλον, εάν είμαστε στο μέσο μίας προσπάθειας απώλειας ή συντήρησης του βάρους μας.

Επομένως, είναι θεμιτό τις συγκεκριμένες ημέρες, που χαλαρώνουμε από τη ρουτίνα, να ευαισθητοποιηθούμε λίγο παραπάνω και να προετοιμαστούμε κατάλληλα, ώστε να δημιουργήσουμε τέτοιες συνθήκες, που δε θα μας αφήσουν να παρασυρθούμε σε διατροφικές υπερβολές. Ξεκινώντας λοιπόν από τη διαδικασία των αγορών, είναι καλό να μην πάμε νηστικοί για ψώνια στο σουπερμάρκετ. Το αίσθημα της πείνας είναι κακός «σύμβουλος» και είναι καλό να το αποφεύγουμε, προσκολλώντας στο μοτίβο, μικρά και συχνά γεύματα, ξεκινώντας από το πρωινό και αποφεύγοντας να παραλείψουμε τα γεύματα, που θα κάναμε ούτως η άλλως, εντός της ημέρας. Οι αγορές, επίσης, θα είναι καλό να είναι μελετημένες και να αφορούν τρόφιμα συμβατά με την υγιεινή μεσογειακή διατροφή.

Επίσης, έχετε στο μυαλό την ουσία του πασχαλινού τραπέζιού, το οποίο είναι το «όχημα», όχι η ουσία. Η ουσία παραμένει το να περάσουμε όμορφες, ζεστές στιγμές με αγαπημένα πρόσωπα. Άρα καταναλώστε το φαγητό αργά, επικεντρωθείτε στη συζήτηση και τους ανθρώπους και όχι στο φαγητό. Ευχαριστηθείτε με γεύσεις και ποιότητα , όχι ποσότητα. Η τήρηση του μέτρου στις διατροφικές μας επιλογές δεν πρόκειται να μας απογοητεύσει.

Πιο συγκεκριμένα, το βράδυ του  Μεγάλου Σαββάτου, που ουσιαστικά πραγματοποιείται η επανεισαγωγή των ζωικών προϊόντων μετά τη νηστεία, ιδανική επιλογή αποτελεί μία σούπα κρέατος, όπως η μαγειρίτσα, η οποία προετοιμάζει ουσιαστικά το γαστρεντερικό για την πέψη των ζωικών λιπών. Καλό είναι, λόγω της βραδινής ώρας, να φάτε ελαφρά, και εάν δεν είστε «φίλος» της μαγειρίτσας, να προτιμήσετε μία επιλογή ενός άλυπου κρέατος με σαλάτα και ένα το πολύ δύο ορεκτικά, σε μικρές ποσότητες.

Την Κυριακή του Πάσχα, λίγο πριν το γεύμα, είναι καλό να καταναλώσουμε ένα ή δύο ποτήρια νερό. Το νερό μαζί με τις φυτικές ίνες από τη σαλάτα αυξάνει το αίσθημα του κορεσμού. Για να αποφύγουμε τις ενοχλήσεις που προαναφέραμε, αλλά και την ανεπιθύμητη πρόσληψη λιπαρών, είναι θεμιτό να καθαρίσουμε το αρνί ή το κατσίκι από τα λίπη και βέβαια να αποφύγουμε την πέτσα. Συνοδευτικά μπορούμε να έχουμε πατάτες φούρνου μαγειρεμένες ξεχωριστά, ώστε να μην επιβαρυνθούν, καθώς το άμυλο απορροφά μεγάλες ποσότητες ζωικού λίπους. Επομένως, μαγειρεμένες σε ταψάκι με ελαιόλαδο και ίσως λίγη μουστάρδα.

Σε περίπτωση που είστε οικοδεσπότες, τότε μπορείτε να «γεμίσετε» το τραπέζι με άφθονες σαλάτες, με διάφορα χρωματιστά λαχανικά, όπως σγουρό λάχανο, ντοματίνια, πιπεριές, λίγους ξηρούς καρπούς και προτιμήστε σως με βάση το ελαιόλαδο, το balsamico, τη μουστάρδα, ή ψητά λαχανικά. Σαφώς, με λίγη φαντασία μπορείτε να διανθίσετε ακόμη περισσότερο το γιορτινό τραπέζι, χωρίς να επιβαρύνετε ιδιαίτερα την τσέπη σας ούτε τους καλεσμένους σας με περιττές θερμίδες.

Σε κάθε περίπτωση, οι εορταστικές ημέρες είναι μετρημένες στα δάχτυλα, οπότε δεν αποτελούν απειλή, εάν έχουμε υιοθετήσει ένα γενικότερο πλαίσιο υγιεινού τρόπου ζωής. Είμαστε άνθρωποι και δεν μπορούμε να είμαστε πάντα προγραμματισμένοι. Εάν, λοιπόν, ακολουθούμε μία ισορροπημένη διατροφή καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, ένα ή δύο πιο πλούσια γεύματα, με μικρές υπερβολές, δεν είναι ικανά να μας κάνουν να παχύνουμε ή να επηρεάσουν τις συνήθειές μας. Επομένως, σε αυτήν την περίπτωση, απολαύστε τη στιγμή και μην αγχώνεστε για το φαγητό.