Η διαβητική νεφροπάθεια είναι μία από τις χρόνιες επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη και είναι μία από τις σημαντικότερες αιτίες αιμοκάθαρσης παγκοσμίως.
Σε ποσοστό 20-30%, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2 θα αναπτύξουν διαβητική νεφροπάθεια 10 - 15 χρόνια από την έναρξη της νόσου.
Η πρώιμη διάγνωση της διαβητικής νεφροπάθειας στηρίζεται στην ανίχνευση μικρών ποσών λευκωματίνης στα ούρα, που χαρακτηρίζονται ως μικρο - λευκωματινουρία και αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 ή 2.
Ως μικρο - λευκωματινουρία ορίζεται η απέκκριση στα ούρα 30 - 300 mg λευκωματίνης το 24ωρο, σε 2 από 3 συλλογές ούρων σε χρονικό διάστημα 3 - 6 μηνών.
O παθοφυσιολογικός μηχανισμός της διαβητικής νεφροπάθειας είναι πολύπλοκος και περιλαμβάνει διάφορες μεταβολικές και αιμοδυναμικές διαταραχές, που υφίσταται ο νεφρός, καθώς και γενικότερα τη φλεγμονή των μικρών αγγείων του νεφρού.
Αίτια Διαβητικής Νεφροπάθειας
Οι σημαντικότεροι παράγοντες κινδύνου που ενοχοποιούνται στη διαβητική νεφροπάθεια είναι:
- Τα αυξημένα επίπεδα λευκωματινουρίας,
- Το κάπνισμα,
- Το άρρεν φύλο,
- Η ηλικία,
- Η υψηλή αρτηριακή πίεση,
- Το χαμηλό ανάστημα,
- Η μεγάλη διάρκεια σακχαρώδους διαβήτη,
- Η αυξημένη LDL, τα τριγλυκερίδια,
- Γενετικοί παράγοντες (οικογενειακό ιστορικό νεφροπάθειας, αρτηριακής υπέρτασης, ΑCE πολυμορφισμός).
Διάγνωση Διαβητικής Νεφροπάθειας
Η διαβητική νεφροπάθεια είναι ασυμπτωματική στα αρχικά στάδια της νόσου και για το λόγο αυτό οι διαβητικοί ασθενείς πρέπει να υποβάλλονται σε τουλάχιστον ετήσια εξέταση των ούρων για απέκκριση λευκώματος.
Ένα διαβητικός, για να αποκλείσει το ενδεχόμενο να πάσχει από διαβητική νεφροπάθεια, θα πρέπει να προσδιορίσει την ποσότητα και την ανίχνευση της λευκωματίνης, συνήθως με συλλογή ούρων 24ώρου ή από ένα τυχαίο δείγμα ούρων.
Επίσης, θα πρέπει να μετρήσει την αρτηριακή του πίεση εάν είναι αυξημένη (πάνω από 130/80mmHg) και να υποβληθεί σε εξετάσεις αίματος, για να προσδιοριστεί η τιμή της κρεατινίνης του ορού και να εκτιμηθεί ο ρυθμός της νεφρικής λειτουργίας.
Ακόμα, θα πρέπει να επισκεφτεί τον οφθαλμίατρο, για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας, που σχετίζεται άμεσα με τη νεφροπάθεια από διαβήτη.
Θεραπεία και πρόληψη Διαβητικής Νεφροπάθειας
Οι οδηγίες για την πρόληψη και τη θεραπεία της επιβεβαιωμένης διαβητικής νεφροπάθειας περιλαμβάνουν:
- Τον αυστηρό και εντατικοποιημένο έλεγχο σακχάρου αίματος με στόχο γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c μικρότερο από 7% )
- Τον αυστηρό έλεγχο της αρτηριακής πίεσης με στόχο κάτω από 130/80mmHg
- Τη χορήγηση αντιυπερτασικών φαρμάκων, που μειώνουν τη λευκωματουρία όπως είναι οι αναστολείς μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης ή αναστολείς του υποδοχέα αγγειοτενσίνης ΙΙ,
- Τον περιορισμό των λιπιδίων με τη χορήγηση στατινών, με στόχο LDL μικρότερο από 100,
- Τη μείωση των πρωτεϊνών από τη διατροφή (κρέας),
- Τη μείωση στο αλάτι που βάζουμε στο φαγητό,
- Την ενίσχυση της σωματικής δραστηριότητας,
- Τη διακοπή του καπνίσματος,
- Τον περιορισμό του οινοπνεύματος,
- Την απώλεια βάρους σε παχύσαρκα άτομα,
- Την αποφυγή νεφροτοξικών παραγόντων, όπως αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή σκιαγραφικά μέσα, που χορηγούνται σε απεικονιστικούς ελέγχους.
Ο περιοδικός έλεγχος των διαβητικών ασθενών για την πιθανή ανεύρεση μίας πρώιμης νεφρικής βλάβης είναι απαραίτητος, με σκοπό την έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση, ώστε να μειωθεί ο επιπολασμός της διαβητικής νεφροπάθειας.