Ο ύπνος είναι το θεμέλιο της εγρήγορσης, το θεμέλιο της ζωής.

Αν και δαπανούμε το 1/3 περίπου της ζωής μας κοιμώμενοι,  λίγα σχετικά γνωρίζουμε για την επίδραση αυτής της ιδιαίτερης κατάστασης στην αναπνοή. O λόγος είναι ότι σχετικά πρόσφατα άρχισε να μελετάται αυτή η σχέση και σίγουρα υπάρχουν πολλά θέματα ακόμα να διευκρινιστούν.

Το σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο είναι  μία πολύ συχνή διαταραχή της αναπνοής και χαρακτηρίζεται από διακοπές της αναπνοής (άπνοια –υπόπνοια) κατά τη διάρκειά του. Αφορά περίπου στο 5% του γενικού πληθυσμού, είναι δηλαδή εξαιρετικά συχνό (είναι τόσο συχνό όσο το άσθμα ή ο διαβήτης).

Άπνοια ονομάζουμε τη διακοπή της αναπνοής  κατά τον ύπνο για 10sec.

Υπόπνοια ονομάζουμε  τη μείωση της ροής του αέρα κατά το ήμισυ και μείωση της οξυγόνωσης.

Η συνηθέστερη μορφή του συνδρόμου είναι η αποφρακτική άπνοια, η οποία οφείλεται στη μείωση του αυλού των εξωθωρακικών αεραγωγών. Το  συνηθέστερο σύμπτωμα του ασθενούς είναι το  θορυβώδες ροχαλητό, που σε συνδυασμό με τις άπνοιες, προκαλεί μικροαφυπνίσεις που έχουν ως συνέπεια τον πλήρη κατακερματισμό του ύπνου. Μια άλλη μορφή άπνοιας, πολύ σπανιότερη της αποφρακτικής, είναι η κεντρική άπνοια.

Οι συνήθεις παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη απνοϊκού συνδρόμου κατά τον ύπνο περιλαμβάνουν την παχυσαρκία, το  φύλο (συχνότερο στους άνδρες), τις κρανιοπροσωπικές και ανατομικές ανωμαλίες των ανώτερων αεροφόρων οδών, το αλκοόλ, τα ηρεμιστικά ,ο υποθυρεοειδισμός, τα νευρομυϊκά νοσήματα και η εμμηνόπαυση.

Συννοσηρές καταστάσεις, όπως καρδιακή ή πνευμονική νόσος, μπορούν επίσης να προδιαθέσουν τους ασθενείς για το σύνδρομο άπνοιας. Οικογενειακοί παράγοντες διαδραματίζουν κάποιο ρόλο μέσω της κληρονομικότητας.

Τα κυριότερα συμπτώματα που εμφανίζουν οι ασθενείς με άπνοια είναι η ημερήσια κόπωση και υπνηλία, η κακή διάθεση κατά την έγερση, η πρωινή κυρίως κεφαλαλγία, ακόμη και η σεξουαλική δυσλειτουργία. Το σύνδρομο υπνικής άπνοιας αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου υπέρτασης. Η συμμετοχή του συνδρόμου σαν προδιαθεσικού παράγοντα αθηροσκλήρωσης και άλλων αγγειακών συμβαμάτων, είναι επίσης αποδεδειγμένη. Η συνύπαρξη απνοϊκού συνδρόμου και αποφρακτικής πνευμονοπάθειας οδηγεί τον πάσχοντα σε ακόμα μεγαλύτερη υποξυγοναιμία. Θα πρέπει εδώ να τονισθεί η στενή σχέση του συνδρόμου με ατυχήματα, πολλές φορές και θανατηφόρα εξ αιτίας της υπνηλίας.

Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι ο ασθενής με αποφρακτική άπνοια κατά τον ύπνο, υφίσταται έναν επαναλαμβανόμενο καταιγισμό ορμονικών (μείωση ΑCTH, τεστοστερόνης, αύξηση κορτιζόλης, κατεχολαμινών, υπερινσουλιναιμίας) και νευρολογικών (αύξηση του τόνου του συμπαθητικού) διαταραχών που έχουν σαν αποτέλεσμα την πλήρη αποδιοργάνωση της ψυχικής, πνευματικής και σωματικής τους υγείας.

Η διάγνωση του συνδρόμου της υπνικής άπνοιας επιβεβαιώνεται με τη διενέργεια της πολυσωματοκαταγραφικής μελέτης ύπνου. Η εξέταση αυτή γίνεται σε εξειδικευμένα εργαστήρια και απαιτεί παραμονή του ασθενούς στο εργαστήριο καθ΄όλη τη διάρκεια της νύχτας.

Κλείνοντας αυτή τη σύντομη ανασκόπηση του συνδρόμου της αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο, υπενθυμίζουμε ότι:

1. Το  σύνδρομο είναι εξαιρετικά συχνό.
2. Εάν δεν θεραπευθεί έχει ολέθριες συνέπειες  για τον πάσχοντα, αλλά και για τους άλλους (τροχαία ατυχήματα).
3. Η νόσος αντιμετωπίζεται πάντα αποτελεσματικά.