Ανω Άκρου Μικροχειρουργική

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η Χειρουργική Χεριού ασχολείται με τη θεραπεία όλων των παθήσεων και των τραυμάτων του άνω άκρου και σε κάποιες χώρες είναι ήδη ξεχωριστή ειδικότητα.

Η Χειρουργική Χεριού εφαρμόζεται από ορθοπαιδικούς ή πλαστικούς χειρουργούς που έχουν λάβει την απαραίτητη εξειδίκευση και χρησιμοποιεί όλες τις τεχνικές της Μικροχειρουργικής, ενώ η χρήση μεγέθυνσης είτε με μικροσκόπιο είτε με μεγεθυντικά γυαλιά είναι απαραίτητη στην πλειοψηφία των επεμβάσεων.

Οι χειρουργοί χεριού είναι εκπαιδευμένοι στη χειρουργική αντιμετώπιση όλων των τραυμάτων του άνω άκρου που μπορεί να χρειάζονται οστεοσύνθεση καταγμάτων, συρραφές τενόντων και νεύρων και αναστομώσεις αγγείων, ενώ οι πιο σύνθετες επεμβάσεις αφορούν τη συγκόλληση ακρωτηριασμένων μελών.

Οι χειρουργοί χεριού αντιμετωπίζουν επίσης χρόνιες παθήσεις του χεριού όπως οι αρθρίτιδες του χεριού, το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, η ωλένια νευρίτιδα, ο εκτινασσόμενος δάκτυλος, η τενοντοελυτρίτιδα de Quervain, η νόσος Dupuytren, οι κύστεις και τα γάγγλια, οι συγγενείς ανωμαλίες και οι όγκοι του χεριού.

Οι χειρουργοί χεριού έχουν εμπειρία στις σύνθετες επανορθωτικές επεμβάσεις του άνω άκρου, όπως είναι οι νευρομεταφορές, οι τενοντομεταφορές, η χρησιμοποίηση κρημνών, νευρικών και αγγειούμενων οστικών μοσχευμάτων και η χειρουργική του βραχιονίου πλέγματος.

ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

Η χειρουργική του χεριού έχει ως αντικείμενο τη χειρουργική ή τη συντηρητική θεραπεία όλων των παθήσεων του Χεριού και του Άνω Άκρου. Είναι αυτές οι παθήσεις οι οποίες καθιστούν το άτομο ανίκανο στο να εκτελέσει διάφορες λειτουργίες του απαραίτητες στην καθημερινή ζωή.

Οι παθήσεις του Χεριού και του Άνω Άκρου είναι δυνατόν να οφείλονται σε τραυματισμούς ή σε χρόνια νοσήματα. Οι τραυματισμοί του Άνω Άκρου αποτελούν ποσοστό 30% και πλέον των συνολικών τραυματισμών του ανθρωπίνου σώματος, φθάνοντας σε ποσοστό 60% ή 70% στα εργατικά ατυχήματα.

Τούτο είναι προφανές, καθώς το χέρι είναι το πλέον εκτεθειμένο τμήμα του σώματος και συνεπώς το πλέον ευαίσθητο στους τραυματισμούς. Είναι δυνατόν να είναι απλοί τραυματισμοί (π.χ. μεμονωμένο κάταγμα ενός οστού) ή και περισσότερο σύνθετοι (ταυτόχρονες βλάβες οστών, νεύρων, τενόντων, δέρματος κ.α.).

Η άμεση αντιμετώπιση των τραυματισμών αυτών εγγυάται το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Τα χρόνια νοσήματα αφορούν σύνδρομα που οφείλονται σε υπερχρησιμοποίηση των χεριών, συστηματικά νοσήματα, νεοπλασίες και πολλά άλλα.

Για την καλύτερη χειρουργική πρακτική, απαραίτητη είναι η γνώση της Μικροχειρουργικής Τεχνικής. Σύμφωνα με αυτήν, με τη χρήση χειρουργικού μικροσκοπίου και ειδικών λεπτών εργαλείων, επιτυγχάνεται η υπό μεγάλη μεγέθυνση χειρουργική.

Η Μικροχειρουργική τεχνική είναι απαραίτητη σε σειρά επεμβάσεων, όπως είναι η «συγκόλληση» ακρωτηριασμένων μελών, η χειρουργική του βραχιονίου πλέγματος και των περιφερικών νεύρων και η ελεύθερη μεταφορά ιστών (μεταφορά τμήματος δέρματος ή μυός από ένα σημείο του σώματος σε άλλο, μεταφορά δακτύλου του ποδιού στο χέρι κ.λπ.).

Παράλληλα, η γνώση ενδοσκοπικών χειρουργικών μεθόδων κρίνεται απαραίτητη, καθώς όλο και περισσότερες παθολογίες του καρπού, του αγκώνα ή του ώμου είναι δυνατόν να διαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν Αρθροσκοπικά.

Αναλυτικότερα, το αντικείμενο της χειρουργικής πρακτικής των ιατρών του τμήματος περιλαμβάνει:

  • Αντιμετώπιση τραυματισμών του Άνω Άκρου (από απλό τραυματισμό, μέχρι συγκολλήσεως πλήρως ακρωτηριασμένου άκρου).
  • Αντιμετώπιση χρόνιων παθήσεων του Χεριού.
  • Αντιμετώπιση χρόνιων παθήσεων Αγκώνα και Ώμου.
  • Επανορθωτική χειρουργική περιφερικών νεύρων Άνω και Κάτω άκρων.
  • Επανορθωτική χειρουργική τραυματικών βλαβών Βραχιονίου Πλέγματος και μαιευτικής παραλύσεως.
  • Μεταφορά αγγειούμενων - νευρούμενων ιστών ολικού πάχους (free flaps).
  • Κάλυψη μικρών ή μεγάλων δερματικών ελλειμμάτων στα Άνω και Κάτω Άκρα.
  • Αντιμετώπιση συστηματικών νόσων, όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
  • Αντιμετώπιση όγκων των Άνω και Κάτω Άκρων.
  • Αρθροσκοπική Χειρουργική του Άνω Άκρου (διαγνωστική - θεραπευτική).
  • Θεραπεία ειδικών παθήσεων, όπου είναι απαραίτητη η Μικροχειρουργική τεχνική (νέκρωση μηριαίας κεφαλής - ελεύθερη μεταφορά περόνης).
  • Χειρουργική αντιμετώπιση συγγενών ανωμαλιών του Άνω Άκρου.
  • Αντικατάσταση αρθρώσεων στο Άνω Άκρο (ολική αρθροπλαστική) - ώμος, αγκώνας, καρπός, δάκτυλα.
  • Αποκατάσταση λειτουργικών ανεπαρκειών και παραμορφώσεων ολοκλήρου του ανθρώπινου σώματος, όπου απαιτείται μικροχειρουργική τεχνική.

Σημαντική θεωρείται και η εμπειρία των ιατρών του τμήματος Χειρουργικής Χεριού και Άνω Άκρου στην αποκατάσταση πολεμικών τραυμάτων, έχοντας αντιμετωπίσει με απόλυτη επιτυχία, εκατοντάδες περιστατικά τραυματιών με βαρύτατες κακώσεις.

ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Ένα  από τα πλέον συχνά προβλήματα των άνω άκρων, ιδιαίτερα στις γυναίκες, είναι το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα. Η πρώτη περιγραφή του συνδρόμου ανάγεται στον James Pajet το 1863.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ

Το μέσο νεύρο πορεύεται κατά μήκος της παλαμιαίας επιφανείας του αντιβραχίου και καταλήγει στα δάκτυλα, αφού διέλθει δια του καρπιαίου σωλήνα. Ο καρπιαίος σωλήνας είναι οστεο-ινώδης σωλήνας που το έδαφος του αποτελούν τα οστά του καρπού και η κορυφή του ο εγκάρσιος σύνδεσμος του καρπού. Το περιεχόμενο του εκτός από το μέσο νεύρο, είναι οι 9 τένοντες που εκτελούν τις κινήσεις των δακτύλων και του αντίχειρα. Ο σωλήνας είναι ανένδοτος και οποιαδήποτε αύξηση του όγκου των περιοχομένων ιστών, οδηγεί αναπόφευκτα σε πίεση του μέσου νεύρου που είναι και το πιο ευπαθές.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

Τα αίτια που μπορούν να οδηγήσουν σε πίεση του μέσου νεύρου στον καρπιαίο σωλήνα είναι πολλά. Τα πλέον συνήθη είναι:

  • επαναλαμβανόμενη έντονη χρησιμοποίηση των χεριών
  • επαναλαμβανόμενες κινήσεις κάμψεως του καρπού
  • κατάγματα-εξαρθήματα του κάτω πέρατος της κερκίδος και των οστών του       καρπού
  • φλεγμονώδεις παθήσεις με συνηθέστερη μορφή την ρευματοειδή αρθρίτιδα
  • ενδοκρινολογικές διαταραχές όπως είναι ο υπερθυρεοειδισμός ή οι ορμονικές διαταραχές μετά την εμμηνόπαυση και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
  • μεταβολικά νοσήματα, κυρίως ο σακχαρώδης διαβήτης
  • ανατομικές ανωμαλίες
  • τοπικοί όγκοι

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Τα συμπτώματα, εκδηλούνται κυρίως με μούδιασμα στα δάκτυλα που νευρώνονται από το μέσο νεύρο, δηλαδή στον αντίχειρα, στο δείκτη, στο μέσο και στο μισό παράμεσο. Τα δάκτυλα που εμπλέκονται περισσότερο είναι ο δείκτης και ο μέσος. Στην αρχή το μούδιασμα έρχεται και παρέρχεται, ενώ αργότερα γίνεται μόνιμο, εμφανίζεται κυρίως τις πρωινές ώρες και πολλές φορές ξυπνά την άρρωστη.Τα συμπτώματα αυτά για άγνωστο λόγο, υποχωρούν ή βελτιώνονται με την ανύψωση του μέλους και την άσκηση και επιδεινώνονται σε καταστάσεις όπου ο καρπός βρίσκεται σε κάμψη όπως στην οδήγηση ακόμα και στο διάβασμα της εφημερίδας. Συχνά εμφανίζεται πόνος κεντρικώτερα του καρπού στη μεσότητα του αντιβραχίου και στον αγκώνα, ενώ μερικές φορές μπορεί να φτάσει  μέχρι τον βραχίονα και τον ώμο. Υπαισθησίες ή παραισθήσεις μπορεί να υπάρχουν σ' ολόκληρο το χέρι και η απώλεια της αισθήσεως οδηγεί στην καλούμενη "ατζαμοσύνη", να πέφτουν δηλαδή τα αντικείμενα από το χέρι. Μυική αδυναμία εμφανίζεται σε παραμελημένες καταστάσεις και εκδηλώνεται με αδυναμία πλήρους χρησιμοποιήσεως του αντίχειρα .

Η διάγνωση επιτυγχάνεται με τη σωστή κλινική εξέταση, και επιβεβαιώνεται  με τον εργαστηριακό έλεγχο (ηλεκτρομυογράφημα).Θα πρέπει να σημειωθεί  ότι σε ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών, το ηλεκτρομυογράφημα δεν επιβεβαιώνει την κλινική εκτίμηση, η οποία θεωρείται και η πλέον σημαντική.

Σπανιώτερα απαιτούνται ειδικές εξετάσεις για τον καθορισμό της αιτιολογίας της νόσου.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική. Ελαφρές μορφές αντιμετωπίζονται με νυχτερινούς νάρθηκες και αποφυγή κινήσεως κάμψεως του καρπού. Η ανάπαυση οδηγεί στη μείωση του ερεθισμού της περιοχής. Ταυτόχρονα, η χορήγηση με στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων ενισχύει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Η έκχυση κορτιζόνης στον καρπιαίο σωλήνα επίσης, έχει προταθεί σαν θεραπεία σε πιο σοβαρά σύνδρομα πιέσεως του καρπιαίου σωλήνα και χρησιμοποιείται σε επιλεγμένες περιπτώσεις.

Στους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στην συντηρητική  αγωγή, καθώς και στους ασθενείς με έντονα σημεία πιέσεως, είναι απαραίτητη η χειρουργική διάνοιξη.Η εγχείρηση γίνεται με τοπική αναισθησία στην περιοχή του καρπού.Η τομή είναι επιμήκης 3cm περίπου και η αποσυμπίεση του μέσου νεύρου επιτυγχάνεται κατόπιν διατομής του εγκαρσίου συνδέσμου.

Μετεγχειρητικά, εφαρμόζεται μαλακή επίδεση για διάστημα 2-3 εβδομάδων.

Η πλήρης δραστηριότητα του χεριού επανέρχεται σε χρονικό διάστημα περίπου  4-6 εβδομάδων.

ΓΙΑΤΙ ΕΜΑΣ

Η Χειρουργική Χεριού αντιμετωπίζει τα  προβλήματα του Άνω Άκρου, με τις λιγότερες δυνατόν επιπλοκές και το βέλτιστο τελικό  αποτέλεσμα.

Οι χειρουργοί του Τμήματος έχουν αντιμετωπίσει δεκάδες χιλιάδες ασθενείς με προβλήματα του Άνω Άκρου, καθώς και σύνθετα προβλήματα που απαιτούσαν γνώσεις Μικροχειρουργικής, καλύπτοντας σε 24ωρη βάση εφημερίες σε επείγοντα περιστατικά.

Σημαντική θεωρείται και η εμπειρία των ιατρών του Τμήματος Χειρουργικής Χεριού και Άνω Άκρου στην αποκατάσταση πολεμικών τραυμάτων, έχοντας αντιμετωπίσει με απόλυτη επιτυχία, εκατοντάδες περιστατικά τραυματιών με βαρύτατες κακώσεις.

Η εκπαιδευτική δραστηριότητα του τμήματος Χειρουργικής Χεριού και Άνω Άκρου είναι υψηλού επιπέδου, με συνεχή παρουσία των ιατρών του τμήματος σε Ελληνικά και διεθνή Συνέδρια.

Ιδιαίτερη σημασία έχει το Σεμινάριο Εφαρμοσμένης Χειρουργικής του Άνω Άκρου, που οργανώνεται από το τμήμα με επιτυχία από το 2007.

Στο σεμινάριο αυτό εκπαιδεύονται στη Χειρουργική του Άνω Άκρου ορθοπεδικοί κυρίως Ιατροί.

Στα Σεμινάρια που έχουν οργανωθεί μέχρι σήμερα έχουν εκπαιδευτεί περισσότεροι από 650 ιατροί στη χειρουργική του Άνω Άκρου.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ