Ολιστική αντιμετώπιση γλοιωμάτων Εγκεφάλου
Γράφει ο Βασίλειος Βουγιούκας
Επικ. Καθηγητής Νευροχειρουργικής
Διευθυντής της Κλινικής Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Εγκεφάλου και Σπονδυλικής Στήλης, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Τι είναι το γλοίωμα;
Το γλοίωμα είναι ένας σχετικά συχνός όγκος που δημιουργείται από κύτταρα του κεντρικού νευρικού συστήματος και μεγαλώνει στην περιοχή του εγκέφαλου και του νωτιαίου μυελού. Υπάρχουν γλοιώματα που ανήκουν στις καλοήθειες (Τύπου Ι και ΙΙ) και κάποια που έχουν πιο επιθετικούς χαρακτήρες (Τύπου ΙΙΙ και ΙV). Συνήθως τα γλοιώματα που παρουσιάζονται σε ηλικίες άνω των 60 ετών είναι αυτά με την μεγαλύτερη επιθετικότητα. Τα συμπτώματα των ασθενών διαφέρουν ανάλογα με την ανατομική θέση του όγκου. Τα πιο συχνά είναι ο επίμονος πονοκέφαλος, τάση για έμετο, διαταραχές ισορροπίας και λόγου καθώς και οι επιληπτικές κρίσεις.
Σε ποια ειδικότητα πρέπει να απευθυνθώ μετά τη διάγνωση του γλοιώματος;
Η άρτια αντιμετώπιση των γλοιωμάτων χρειάζεται την σύμπραξη ειδικοτήτων. Κάποια γλοιώματα χρειάζονται αρχικά την παρέμβαση νευροχειρουργού με στόχο την καλύτερη δυνατή εξαίρεση, χωρίς να επηρεαστεί η ποιότητα ζωής του ασθενούς. Αν αυτό δεν είναι δυνατό θα πρέπει αρχικά να αντιμετωπισθεί ο όγκος ακτινοθεραπευτικά και εν συνεχεία ογκολογικά με χημειοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία. Γενικά η απόφαση για την πορεία της θεραπείας πρέπει να παρθεί από εξειδικευμένο ογκολογικό συμβούλιο παρουσία όλων των εμπλεκομένων ειδικοτήτων.
Υπάρχει κάποια εξέλιξη στη χειρουργική θεραπεία των επιθετικών γλοιωμάτων (Γλοιοβλάστωμα) τα τελευταία χρονιά;
Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις που έχουν αλλάξει ριζικά το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών που πάσχουν από επιθετικό γλοίωμα εγκέφαλου ή νωτιαίου μυελού. Για την επίτευξη της καλύτερης εξαίρεσης του όγκου, ο νευροχειρουργός καθοδηγείται από σύγχρονα συστήματα πλοήγησης (δεματιόγραφια) και την χρήση του φαρμάκου 5-ALA. Τα κύτταρα του όγκου προσλαμβάνουν το φάρμακο και φωσφορίζουν έντονο κόκκινο χρώμα υπό το μικροσκόπιο. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή εξαίρεση της βλάβης, χωρίς να επηρεάζεται νευρολογικά η ποιότητα ζωής του ασθενή.
Ποια είναι η θεραπεία για το γλοίωμα χαμηλής κακοήθειας;
Οι σύγχρονες μελέτες έχουν δείξει, ότι η ενδεδειγμένη θεραπεία για το γλοίωμα χαμηλής κακοήθειας είναι η χειρουργική εξαίρεση. Η παρακολούθηση δεν ενδείκνυται για την αντιμετώπιση των γλοιωμάτων. Η ριζική εξαίρεση της βλάβης έχει σαφώς καλυτέρα αποτελέσματα σχετικά με την επιβίωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η διάχυτη επέκταση των γλοιωμάτων μέσα στον νευρικό ιστό ακόμα και σε περιοχές του εγκέφαλου που ελέγχουν σημαντικές λειτουργίες, δυσκολεύει την ριζική χειρουργική παρέμβαση. Πλέον τέτοιου είδους γλοιώματα αντιμετωπίζονται με την χρήση της κρανιοτομίας σε εγρήγορση. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ο ασθενής είναι ξύπνιος και συμμετέχει σε δοκιμασίες που ελέγχουν σημαντικές λειτουργίες, όπως ο λόγος και η κίνηση των ακρών. Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική και επιτρέπει την καλύτερη δυνατή εξαίρεση του όγκου.