Καρκίνος των ωοθηκών: Διάγνωση και θεραπεία

Γράφει ο Δρ. Γεώργιος Γήτας, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Χειρουργός, Ογκολόγος, Διευθυντής Γυναικολογικής Ρομποτικής Κλινικής Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης

Ο καρκίνος των ωοθηκών είναι ο τρίτος πιο συχνός γυναικολογικός καρκίνος αλλά δυστυχώς είναι με μεγάλη διαφορά ο πιο θανατηφόρος. Υπολογίζεται ότι 1 στις 87 γυναίκες θα νοσήσει από καρκίνο των ωοθηκών. Η δυσμενής πρόγνωση της νόσου συνδέεται με την καθυστερημένη διάγνωσή της σε προχωρημένο στάδιο.

Μελέτες αποδεικνύουν ότι ένας πιο εντατικός γυναικολογικός έλεγχος δεν μας βοηθάει στην έγκαιρη διάγνωση και δεν μειώνει την θνησιμότητα.  Αυτό συμβαίνει γιατί η πλειονότητα των καρκινικών κυττάρων εξαπλώνεται πρώτα στην κοιλιά και μετά αναπτύσσεται στην ωοθήκη, με αποτέλεσμα να βλέπουμε καθυστερημένα έναν όγκο στην ωοθήκη με τον υπέρηχο. Έτσι η πλειονότητα των περιπτώσεων διαγιγνώσκετε με καρκίνο των ωοθηκών σε προχωρημένο στάδιο και για αυτό είναι ιδιαίτερα θανατηφόρος. 

Επειδή οι περισσότερες γυναίκες θα αναπτύξουν στην ζωή τους έναν όγκο στην ωοθήκη (καλοήθη /οριακής κακοήθειας / κακοήθη), πρέπει σε αυτή την περίπτωση να απευθυνθούν σε εξειδικευμένο γυναικολόγο-ογκολόγο ώστε να χαραχθούν από την αρχή τα σωστά βήματα αντιμετώπισης με βάση την επικινδυνότητα του όγκου.

Το μοναδικό προληπτικό μέτρο κατά του καρκίνου των ωοθηκών είναι η διενέργεια ενός γονιδιακού ελέγχου. Η λεπτομερής καταγραφή του οικογενειακού ιστορικού της ασθενούς (ηλικία, τύπο του καρκίνου και αριθμό των συγγενών που νόσησαν) μας φανερώνει την αναγκαιότητα να προχωρήσουμε σε έναν γονιαδιακό έλεγχο. Στο παρελθόν γνωρίζαμε λίγα ογκογονίδια όπως το BRCA. Πλεον με εντατικές έρευνες ανακαλύπτουμε όλο και περισσότερα ογκογονίδια ελπίζοντας ότι σύντομα θα έχουμε πιο ξεκάθαρες απαντήσεις στην πρόληψη του γυναικολογικού καρκίνου.Οι γυναίκες με γονιδιακό κίνδυνο για καρκίνο των ωοθηκών πρέπει να προχωρήσουν σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα στην προφυλακτική εξαρτηματεκτομή, δηλαδή να αφαιρέσουν ενδοσκοπικά τις σάλπιγγες και τις ωοθήκες τους.

Σε αρχικό στάδιο του καρκίνου των ωοθηκών η θεραπεία μπορεί να γίνει με την χρήση της ρομποτικής ή λαπαροσκοπικής χειρουργικής παρέχοντας στις ασθενείς την δυνατότητα να επιστρέψουν στο σπίτι τους καθώς και στην καθημερινότητα τους, μετά από μία μέρα νοσηλείας. Σε προχωρημένο στάδιο της νόσου απαιτείται η διενέργεια της λαπαροτομίας, δηλαδή ανοιχτού χειρουργείου με κάθετη τομή ώστε να εξετάσουμε και να ψηλαφήσουμε όλες τις περιοχές της κοιλιάς. Πρόκειται για μεγάλα χειρουργεία, με μοναδικό στόχο την πλήρη αφαίρεση της νόσου από την κοιλιά, με αρκετές φορές συμμετοχή των οργάνων της άνω κοιλίας και του εντέρου. Απαιτούνται πολύ επιθετικοί και ταυτόχρονα λεπτοί χειρισμοί, καθώς και εμπειρία ώστε να πετύχουμε γρήγορα την ολική αφαίρεση της νόσου. Είναι αποδεδειγμένο πως η ταχύτητα του χειρουργείου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο καθώς αν το χειρουργείο διαρκέσει 1-2 ώρες παραπάνω, αυξάνονται σημαντικά οι μετεγχειρητικές επιπλοκές, όπως η θρόμβωση και η λοίμωξη.
Η χειρουργική αντιμετώπιση αυτών των ασθενών είναι κομβικής σημασίας  γι’ αυτό πρέπει να απευθύνονται σε έμπειρους και εξειδικευμένους Γυναικολόγους Ογκολόγους για την θεραπεία τους. Η στρατηγική για τη μέθοδο, καθώς και για τη ριζικότητα της επέμβασης, πρέπει να εξατομικεύεται για κάθε ασθενή ξεχωριστά. Το ίδιο συμβαίνει και για την αναγκαιότητα χορήγησης χημειοθεραπείας, το συνδυασμό των φαρμάκων και τη χρονική στιγμή έναρξης της θεραπείας. 

Η Ρομποτική-Γυναικολογική κλινική του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης δημιουργήθηκε με βάση τα υψηλότερα ογκολογικά στάνταρ ώστε να παρέχει στους ασθενείς με καρκίνο των ωοθηκών την άριστη και ολιστική αντιμετώπιση (πρόληψη, διάγνωση, προεγχειρητική προετοιμασία, χειρουργική αντιμετώπιση, φαρμακευτική θεραπεία) με μοναδικό γνώμονα το καλύτερο ογκολογικό αποτέλεσμα.