Μελάνωμα και Παιδιά

Γράφει ο Βασίλης Χρυσοχέρης, Δερματολόγος Ενηλίκων – Παίδων, Επιστημονικός Συνεργάτης του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών

Το Μελάνωμα είναι ένας πολύ επιθετικός καρκίνος του δέρματος που προέρχεται από τα μελανινοκύτταρα, κύτταρα που παράγουν την μελανίνη, ουσία που δίνει το σκούρο χρώμα στο δέρμα.

Ευτυχώς όταν μιλάμε για μελάνωμα στα παιδιά μιλάμε για έναν πολύ σπάνιο όγκο του δέρματος καθώς οι τελευταίες επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι στην Αμερική μόνο 300 παιδιά διαγιγνώσκονται με μελάνωμα κάθε χρόνο. Αυτό, όμως, δε σημαίνει εφησυχασμός καθώς το δέρμα έχει τη δυνατότητα να “θυμάται” και έτσι η έντονη και διαρκής έκθεση του παιδιού στην υπεριώδη ακτινοβολία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος στο μέλλον.

Οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση μελανώματος είναι:

-Έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία

-Ανοιχτόχρωμο δέρμα

-Μεγάλοι σε μέγεθος συγγενείς σπίλοι (σπίλοι που εμφανίζονται κατά την γέννηση και είναι πάνω από 40cm)

-Ατομικό ιστορικό μελανώματος

-Οικογενειακό ιστορικό μελανώματος

-Μετάλλαξη σε συγκεκριμένα γονίδια

-Πολλοί άτυποι σπίλοι

-Μελαγχρωματικό ξηρόδερμα (κληρονομική πάθηση)

Επειδή πολύ σημαντικό ρόλο στην έγκαιρη διάγνωση παίζει και η παρατήρηση από το ίδιο το παιδί αλλά και από τους γονείς, καλό θα ήταν όλοι να μπορούν ξεχωρίζουν τυχόν αλλαγές που μπορεί να συμβούν σε μια ελιά για την έγκαιρη διάγνωση. Για τον λόγο αυτό έχει θεσπιστεί παγκοσμίως ένας κώδικας που αποτελείται από τα 5 πρώτα γράμματα της αγγλικής αλφαβήτου και αποτελεί έναν οδηγό για τα πρώιμα προειδοποιητικά σημεία του μελανώματος.

Αυτά είναι το Α,Β,C,D,E, όπου:

Α η ασυμμετρία

Β (Βorder) το όριο όπου φυσιολογικά πρέπει να είναι ομοιόμορφο

C (Color) το χρώμα, όπου ένας σπίλος πρέπει να είναι μονοχρωματικός

D (Diameter) η διάμετρος ενός σπίλου ιδανικά δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 6 mm και

Ε (Evolution) η εξέλιξη ενός σπίλου, όπου οι απλοί καλοήθεις σπίλοι παραμένουν αμετάβλητοι, ενώ θα πρέπει να ανησυχήσουμε όταν ένας σπίλος αρχίζει και αλλάζει.

Όπως αναφέραμε  το ηλιακό έγκαυμα στην παιδική ηλικία αποτελεί ένα από τους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης μελανώματος στην μετέπειτα ζωή. Γι’ αυτό  και είναι απαραίτητο τα παιδιά να εκπαιδεύονται στην χρήση του αντιηλιακού, να μάθουν ότι θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεσή τους τους καλοκαιρινούς μήνες τις μεσημεριανές ώρες, να εφαρμόζουν το αντιηλιακό τουλάχιστον 30’ πριν την έκθεσή τους καθώς και ότι θα πρέπει να το ανανεώνουν κάθε 2 περίπου ώρες.

Τα αντιηλιακά πρέπει να έχουν πάντα δείκτη προστασίας 30+ εώς 50+, ποτέ λιγότερο, ενώ καλό θα ήταν τα βρέφη να χρησιμοποιούν αντιηλιακά με φυσικά κυρίως φίλτρα.  Αυτό διασφαλίζει ότι το αντηλιακό τα προστατεύει, τόσο από τις επιβλαβείς ακτίνες UVA όσο και από τις επικίνδυνες ακτίνες UVB.