Η αιμορροϊδοπάθεια, γνωστή στο ευρύ κοινό ως «αιμορροΐδες», είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα της καθημερινής ζωής και το «ευ ζην» αυτών που πάσχουν απ' αυτή.

Επιδημιολογικά, η αιμορροϊδοπάθεια παρουσιάζει παγκόσμια διάδοση και ο ένας στους τρεις ανθρώπους του πληθυσμού της γης θα ταλαιπωρηθεί σε κάποια περίοδο της ζωής του από αυτό το βασανιστικό πρόβλημα.

Επειδή η νόσος της αιμορροϊδοπάθειας αφορά μία περιοχή του σώματος για την οποία το ευρύ κοινό πολλές φορές νιώθει άβολα να συζητήσει ή και να ενδιαφερθεί σοβαρά, ο ασθενής με αιμορροΐδες φθάνει στο γιατρό αργά, με προχωρημένα ενοχλήματα, χωρίς σωστή διάγνωση και, κάποιες φορές, με ελλιπή θεραπεία.

Επίσης, κάθε ενόχλημα στην περιοχή του πρωκτού δεν πρέπει να αποδίδεται σε «αιμορροΐδες». Η διάγνωση της αιμορροϊδικής νόσου γίνεται από τον ειδικό γιατρό.

Όλοι οι άνθρωποι έχουν αιμορροΐδες στην περιοχή του πρωκτού, δηλαδή αυτές αποτελούν φυσιολογικό ανατομικό στοιχείο της περιοχής αυτής.

Οι αιμορροΐδες αποτελούν αιμοφόρα αγγεία, μικρές φλέβες και αρτηρίες, δηλαδή «σωληνάκια» που μεταφέρουν αίμα στην περιοχή του πρωκτού. Οι αιμορροΐδες σχηματίζουν ένα σύμπλεγμα αγγείων, που ονομάζεται «αιμορροϊδικό πλέγμα».

Φυσιολογικά το αιμορροϊδικό πλέγμα είναι γεμάτο με αίμα. Κατά την αφόδευση, με τη χαλάρωση του πρωκτικού σφιγκτήρα, το πλέγμα αδειάζει από το αίμα και ξαναγεμίζει μετά το πέρας της λειτουργίας αυτής.

Το πρόβλημα ξεκινά όταν οι αιμορροΐδες διογκώνονται, μεγαλώνουν και φουσκώνουν και οι ιστοί που τις κρατούν στη θέση τους χαλαρώνουν. Όταν αυτό συμβεί τότε μιλάμε για αιμορροϊδοπάθεια.

Αίτια Αιμορροϊδοπάθειας

Πολλές είναι οι αιτίες που ενοχοποιούνται για αιμορροϊδοπάθεια. Η δυσκοιλιότητα είναι η κυριότερη. Στις κοινωνίες με το λεγόμενο «δυτικό» τρόπο ζωής, ο άστατος τρόπος διατροφής, η κρεατοφαγία, η καθιστική ζωή, η ελαττωμένη άσκηση και το καθημερινό άγχος συμβάλλουν στην έξαρση της δυσκοιλιότητας, που οδηγεί στην εμφάνιση αιμορροϊδοπάθειας στα άτομα που έχουν κάποια προδιάθεση.

ʼλλες καταστάσεις που συμβάλλουν στην έξαρση των αιμορροΐδων είναι η εγκυμοσύνη, η μεγάλη ηλικία, ο έντονος βήχας, όπως στη βρογχίτιδα των χρόνιων καπνιστών, η συχνή άρση βαρέων αντικειμένων σε κάποια επαγγέλματα, η συνήθεια ορισμένων να σπαταλούν πολύ χρόνο στη λεκάνη της τουαλέτας, ακόμα και η κληρονομική προδιάθεση.

Πάντως, η χρόνια δυσκοιλιότητα, η έντονη προσπάθεια στην αφόδευση και η μεγάλη διάρκειά της αποτελούν τους σοβαρότερους επιβαρυντικούς παράγοντες αιμορροϊδοπάθειας.

Η υψηλότερη συχνότητα αιμορροΐδων εμφανίζεται μεταξύ των 40 και 50 ετών.

Στα αρχικά στάδια οι αιμορροΐδες δεν είναι εμφανείς απ' έξω, αλλά ο ιατρός μπορεί να τις παρατηρήσει με ειδικό όργανο, το πρωκτοσκόπιο. Τότε ονομάζονται «εσωτερικές». Οι εσωτερικές αιμορροΐδες εκδηλώνονται με αιμορραγία, η οποία μπορεί να εμφανίζεται καθημερινά, κάθε φορά που το άτομο επισκέπτεται την τουαλέτα, και αν αυτό το σύμπτωμα επιμένει, οδηγεί σε αναιμία.

Όταν οι αιμορροΐδες παραμείνουν και δεν αντιμετωπιστούν σωστά διογκώνονται ακόμη περισσότερο και «προπίπτουν» έξω από τον πρωκτό. Τότε ο ασθενής μπορεί να τις αισθανθεί και, τις περισσότερες φορές, να σπρώξει τις αιμορροΐδες πάλι μέσα στο έντερο.

Κάποιες φορές όμως οι αιμορροΐδες «στραγγαλίζονται». Τότε ο ασθενής αισθάνεται πόνο στην περιοχή του πρωκτού. Γενικά, πάντως, ασθενείς με διογκωμένες αιμορροΐδες για πολύ καιρό έχουν ένα άσχημο αίσθημα στην περιοχή του πρωκτού, που μάλιστα γίνεται εντονότερο όταν επισκέπτονται την τουαλέτα.

Αυτές οι ενοχλήσεις στην περιοχή του πρωκτού μοιάζουν με κάψιμο, έντονη φαγούρα και αίσθημα ατελούς αφόδευσης και κάνουν τον πάσχοντα να αναβάλλει και να αποφεύγει την αφόδευση.

Αλλά τότε τα κόπρανα γίνονται πιο σκληρά και η δυσκοιλιότητα χειρότερη. Οποιοδήποτε σύμπτωμα ή ενόχλημα στην περιοχή του πρωκτού πρέπει να κάνει τον οποιονδήποτε να αναζητεί ιατρική βοήθεια χωρίς φόβους ή αναστολές.

Θεραπεία Αιμορροΐδων

Η θεραπεία των αιμορροΐδων των αρχικών σταδίων είναι συντηρητική. Το πιο σημαντικό είναι η καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.

Οι δύο πιο απλοί και απαραίτητοι τρόποι γι' αυτό είναι η αύξηση των φυτικών ινών και του νερού στη διατροφή.

Αν περνούν πάνω από δύο ημέρες χωρίς αφόδευση ή αν χρειάζονται πάνω από 5 λεπτά μέχρι τη δίοδο των κοπράνων, η ιατρική συμβουλή είναι απαραίτητη.

Προσοχή, όχι καθαρτικά φάρμακα, γιατί είναι ερεθιστικά και πρέπει να δίνονται σε πολύ ειδικές περιπτώσεις.

Η χρήση τοπικών πρωκτικών αλοιφών βοηθά, αλλά μόνο παροδικά!

Η κατάχρησή πρωκτικών αλοιφών μπορεί να οδηγήσει σε ατροφία του δέρματος του πρωκτού, λόγω της κορτιζόνης που, πολλές φορές, αυτά τα σκευάσματα περιέχουν, αλλά και σε επικίνδυνες μορφές περιπρωκτικής δερματίτιδας, που μπορεί να είναι πιο βασανιστική και δυσίατη από τις ίδιες τις αιμορροΐδες.

Όταν οι αιμορροΐδες επιμένουν, παρά τα παραπάνω μέτρα, όταν είναι πολύ διογκωμένες και δεν ξαναμπαίνουν μέσα, ιδιαίτερα όμως όταν οι αιμορροΐδες αιμορραγούν συνεχώς, τότε απαιτείται κάποια χειρουργική επέμβαση.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, δύο βασικές κατηγορίες επεμβάσεων είναι οι πλέον αποτελεσματικές και ασφαλείς για την οριστική επίλυση του προβλήματος των αιμορροϊδοπαθών:

• η χειρουργική αιμορροϊδεκτομή και
• η μέθοδος αντιμετώπισης με τη χρήση ειδικού συρραπτικού μηχανήματος (τεχνική Longo).

Η χειρουργική αιμορροϊδεκτομή είναι η πλέον ριζική επέμβαση, διότι αφαιρούνται χειρουργικά όλες οι διογκωμένες προβάλλουσες αιμορροΐδες.

Ας σημειωθεί ότι στη σύγχρονη χειρουργική, αντί του νυστεριού χρησιμοποιούνται εξειδικευμένες μορφές ενέργειας, όπως το Laser, το ψαλίδι υπερήχων (Ultrascision) και το Ligasure.

Με αυτό τον τρόπο η αιμορροϊδεκτομή γίνεται μία αναίμακτη επέμβαση.

Τα τελευταία χρόνια έχει διαδοθεί μία νέα μέθοδος εναλλακτικής αντιμετώπισης της αιμορροϊδοπάθειας. Είναι η τεχνική THD ή HALL, κατά την οποία χρησιμοποιείται ένα ειδικό πρωκτοσκόπιο με εξάρτημα υπερηχογραφήματος στο άκρο του.

Με αυτή την τεχνική οι αιμορροΐδες δεν εκτέμνονται, αλλά με τη βοήθεια του μηχανήματος διακόπτεται η αιμάτωσή τους και έλκονται προς τα πάνω με ειδικά απορροφήσιμα ράμματα.

Έτσι, αντιμετωπίζονται τα κύρια προβλήματα της αιμορροϊδοπάθειας, που είναι η αιμορραγία και η πρόπτωση. Ο ασθενής επιστρέφει την επόμενη ημέρα στις καθημερινές του δραστηριότητες, ενώ ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος. Η θεραπεία αιμορροΐδων με την τεχνική THD είναι μόνιμη με ελάχιστα ποσοστά υποτροπής.