Θυρεοειδίτιδα Hashimoto - Αίτια, Συμπτώματα - Αντιμετώπιση στο Ιατρικό Ψυχικού

Γεώργιος Σακοράφας, Γενικός χειρουργός, Επιστημονικός Συνεργάτης, Ιατρικό Ψυχικού

• Τι είναι?

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μία μορφή φλεγμονής του θυρεοειδούς αδένα. Η φλεγμονή αυτή χαρακτηρίζεται από την παρουσία μέσα στο θυρεοειδή μεγάλου αριθμού λεμφοκυττάρων, που παρεμβάλλονται μεταξύ των θυλακίων του αδένα. Η εικόνα αυτή περιγράφεται σαν διάχυτη διήθηση του θυρεοειδούς από λεμφοκύτταρα. Αυτό εξηγεί και τον όρο «χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα» με τον οποίο είναι επίσης γνωστή η θυρεοειδίτιδα Hashimoto.

• Που οφείλεται?

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι νόσος αυτοάνοσης αιτιολογίας. Αυτό σημαίνει ότι εμφανίζεται σαν αποτέλεσμα λάθους του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού, που αντιδρά έναντι των αντιγόνων που υπάρχουν φυσιολογικά στην επιφάνεια των κυττάρων του θυρεοειδούς του ίδιου του ασθενούς. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο παρατηρείται η χαρακτηριστική αύξηση των θυρεοειδικών αυτό-αντισωμάτων στο αίμα του ασθενούς, εύρημα χαρακτηριστικό και ιδιαίτερα χρήσιμο για τη διάγνωση της νόσου.

• Τι συμπτώματα μπορεί να προκαλέσει?

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι η συνηθέστερη αιτία υποθυρεοειδισμού. Η βαρύτητα του υποθυρεοειδισμού καθορίζει το εάν θα υπάρχον συμπτώματα ή όχι. Εάν ο υποθυρεοειδισμός είανι ήπιος μπορεί να απουσιάζουν τα συμπτώματα. Σε αυτή την περίπτωση (υποκλινικός ή ασυμπτωματικός υποθυρεοειδισμός) η διάγνωση μπορεί να τεθεί μόνο με μέτρηση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα. Σε άλλες όμως περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα (κλινικός ή συμπτωματικός υποθυρεοειδισμός), όπως εύκολη κόπωση, νωθρότητα, δυσκοιλιότητα, δυσανεξία στο κρύο, νοητική υστέρηση ή καθυστέρηση της ανάπτυξης (σε παιδιά), διαταραχές της μνήμης, επιβράδυνση των νοητικών λειτουργιών και βραδυψυχισμός κλπ.

Μερικές φορές, η θυρεοειδίτιδα Hashimoto συνοδεύεται από αύξηση των διαστάσεων του θυρεοειδούς. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να είναι εμφανής μία διόγκωση στον τράχηλο. Αν ο διογκωμένος θυρεοειδής πιέζει τα διπλανά του όργανα (όπως την τραχεία ή τον οισοφάγο) μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα από πίεση των οργάνων αυτών (πιεστικά φαινόμενα), όπως δυσκολία στην αναπνοή (λόγω πίεσης της τραχείας), δυσκολία στην κατάποση (λόγω πίεσης του οισοφάγου) κλπ.

Μπορεί επίσης ο ασθενής να αισθάνεται ήπιο πόνο στον τράχηλο, ή να έχει την αίσθηση παρουσίας ξένου σώματος ή βάρος στον τράχηλο.

• Πώς αντιμετωπίζεται?

Το πρώτο βήμα είναι η σωστή διερεύνηση του ασθενούς. Θα πρέπει αρχικά να γίνει έλεγχος για αντιθυρεοειδικά αντισώματα (για τη διάγνωση της νόσου) και μέτρηση των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα (για τυχόν υποθυρεοειδισμό). Ακολούθως θα πρέπει να γίνει απεικονιστικός έλεγχος του θυρεοειδούς με υπερηχογράφημα προκειμένου να ελεγθχεί η μορφολογία του.

Αν δεν υπάρχει υποθυρεοειδισμός και ο θυρεοειδής δεν εμφανίζει ουσιώδεις βλάβες στο υπερηχογράφημα δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη αγωγή, πέραν της περιοδικής παρακολούθησης. Αν υπάρχει υποθυρεοειδισμός θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη χορήγηση από το στόμα θυροξίνης (θεραπεία υποκατάστασης).

Χειρουργική επέμβαση θα απαιτηθεί σε ειδικές περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα:

Μεγάλου βαθμού διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη)

Παρουσία συμπτωμάτων

Υποψία καρκίνου (εκδηλώνεται συνηθέστατα με τη μορφή όζου θυρεοειδούς)

Η αντιμετώπιση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto στο Ιατρικό Ψυχικού γίνεται ακολουθώντας τα σύγχρονα διεθνή standards. O ρόλος μας, λόγω ειδικότητας, περιορίζεται στην χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου (όταν υπάρχουν ενδείξεις). Η χειρουργική επέμβαση γίνεται με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια, χρησιμοποιώντας όλα το σύγχρονο εξοπλισμό και εφαρμόζοντας τις σύγχρονες τεχνικές. Ο ασθενής εξέρχεται του νοσοκομείου μετά από νοσηλεία λίγων ωρών.