Ιδιοπαθής Ραιβοϊπποποδία- Μέθοδος Ponseti Για χαρούμενα πόδια

Γράφει η: Νείλα Χριστίνα, Ορθοπαιδικός Χειρουργός Παίδων, Διευθύντρια Παιδοορθοπαιδικού Τμήματος

Η ιδιοπαθής ραιβοϊπποποδία αποτελεί μια από τις πιο συχνές παραμορφώσεις του μυοσκελετικού στα παιδιά. Η συχνότητα εμφάνισης είναι 1-2 στα 1000 παιδιά και στο 40% των περιπτώσεων αφορά και τα δυο πόδια.

Πως μοιάζει το πόδι της ραιβοϊπποποδίας;

Το πόδι έχει σχήμα φασολιού. Είναι στριμμένο προς τα μέσα και κάτω και είναι πολύ δύσκαμπτο.

Τι προκαλεί την ραιβοϊπποποδία;

Δεν είναι γνωστό τι προκαλεί την ραιβοϊπποποδία. Πιθανόν να εμπλέκονται γενετικοί παράγοντες μιας και υπάρχει μια προδιάθεση να παρατηρείται και σε μέλη μιας οικογένειας. Η ιδιοπαθής ραιβοϊπποποδία παρατηρείται σε κατά τα άλλα υγιή παιδιά. Σπανίως η ραιβοϊπποποδία αποτελεί εκδήλωση στα πλαίσια ενός συνδρόμου ή μιας νευρολογικής πάθησης όπως η μυελομηνιγγοκήλη.

Πως γίνεται η διάγνωση της ραιβοϊπποποδίας;

Η διάγνωση  μπορεί να γίνει σε προγεννητικό υπέρηχο συνήθως γύρω στην 20η εβδομάδα της κύησης.

Κάποιες φορές μια παραμόρφωση του ποδιού που παρατηρείται σε προγεννητικό υπέρηχο δεν είναι παρά μια αβλαβής ραιβοποδία εκ θέσης. Στα μωρά που γεννιούνται με παραμόρφωση του ποδιού «από θέση» (μικρός χώρος στην μήτρα ή πολύδημη κύηση), το πόδι είναι εύκαμπτο. Η παραμόρφωση αυτή αυτοδιορθώνεται και δεν χρειάζεται θεραπεία.

Η διάγνωση της ιδιοπαθούς  ραιβοϊπποποδίας τίθεται όταν ο εξειδικευμένος Παιδοορθοπαιδικός εξετάσει το μωρό κατά την γέννηση και διαπιστωθεί ότι το πόδι είναι δύσκαμπτο. Η πάθηση αυτή απαιτεί θεραπεία.

Ποια είναι η θεραπεία της ραιβοϊπποποδίας;

Ευτυχώς υπάρχει πολύ αποτελεσματική θεραπεία που λέγεται Μέθοδος Ponseti και αποτελεί την μέθοδο εκλογής. Η θεραπεία πήρε το όνομά της από τον Ignacio Ponseti που ανέπτυξε και εφάρμοσε την τεχνική πριν από πολλά χρόνια στο Πανεπιστήμιο της Iowa, US. Η μέθοδος Ponseti περιλαμβάνει 2 φάσεις, τη φάση της διόρθωσης και την φάση της διατήρησης της διόρθωσης.

Φάσεις Μεθόδου Ponseti

•  Η 1η φάση είναι αυτή της εφαρμογής διαδοχικών διορθωτικών γύψων. Ξεκινά την 1η έως 3η εβδομάδα της ζωής. Η τεχνική εφαρμογής των ειδικών διορθωτικών γύψων απαιτεί ακρίβεια και πρέπει να εφαρμόζεται από Παιδοορθοπαιδικό που είναι πιστοποιημένος στην μέθοδο Ponseti . Οι γύψοι αλλάζουν κάθε εβδομάδα μέχρι όλα τα στοιχεία της παραμόρφωσης του ποδιού να διορθωθούν με εξαίρεση τη διόρθωση του κοντού Αχιλλείου τένοντα. Συνήθως η 1η φάση απαιτεί κατά μέσο όρο 5-7 γύψους. Ακολουθεί μια μικροεπέμβαση, η διαδερμική επιμήκυνση του Αχιλλείου τένοντα, που απαιτείται στο 90% των περιπτώσεων. Η μικροεπέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία στο ιατρείο. Ακολουθεί η εφαρμογή του τελευταίου γύψου που διατηρείται για 3 εβδομάδες.
• Η 2η φάση είναι αυτή της διατήρησης της διόρθωσης με την εφαρμογή ειδικού κηδεμόνα. Είναι μακροχρόνια με την εφαρμογή του κηδεμόνα (μπάρα με παπούτσια) για 23 ώρες τους πρώτους 3 μήνες και κατόπιν 12-14 ώρες μέχρι την ηλικία των 4-5 ετών.  Η φάση αυτή είναι απαιτητική μιας και απαιτεί πλήρη συμμόρφωση στους κανόνες εφαρμογής του κηδεμόνα.

Ποια είναι η εξέλιξη;

Τα παιδιά που γεννιούνται με Iδιοπαθή Ραιβοιπποποδία και αντιμετωπίζονται με την Μέθοδο Ponseti από Εξειδικευμένο Παιδοορθοπαιδικό Πιστοποιημένο στην Μέθοδο Ponseti  και εφαρμόζουν το πλήρες πρόγραμμα εφαρμογής του κηδεμόνα αναμένεται να έχουν άριστα αποτελέσματα. Το πόδι είναι εμφανισιακά φυσιολογικό, άριστα λειτουργικό και δυνατό. Αναμένεται  να φορούν παπούτσια όπως και οι συνομήλικοί τους, να συμμετέχουν σε οποιαδήποτε αθλητική δραστηριότητα και να έχουν μια φυσιολογική, χαρούμενη και παραγωγική ζωή.

Ένα μικρό ποσοστό παιδιών με ιδιοπαθή ραιβοϊπποποδία μπορεί να παρουσιάσει υποτροπή της πάθησης. Η πιο συχνή αιτία είναι η πρώιμη διακοπή της εφαρμογής του κηδεμόνα.