Χρήσιμες συμβουλές για… όνειρα γλυκά

Μωρά

Οι πρώτοι μήνες ζωής ενός μωρού χαρακτηρίζονται από πολύ... ύπνο.

Ένα νεογέννητο:

• Κοιμάται, κατά μέσο όρο, 16 με 17 ώρες ημερησίως, (περνά ως και το 80% της ημέρας κοιμισμένο) με άτακτα ξυπνήματα για φαγητό, κυρίως τις μεταμεσονύχτιες ώρες.
• Παίρνει 7-8 ύπνους, κάθε 24 ώρες.
• Το 50% του χρόνου που κοιμάται, ονειρεύεται.
• Κοιμάται οπουδήποτε και οποιαδήποτε ώρα.
• Αποκοιμιέται και ξυπνάει χωρίς να γίνεται αντιληπτό το πότε.

 

Κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων είναι δύσκολο να καθιερώσετε ένα πρόγραμμα, μιας και το μωρό σας είναι πολύ μικρό.

Τρόποι αντιμετώπισης:

Απλώς χαλαρώστε και αφήστε το πρώτο διάστημα να κυλήσει, προκειμένου, και οι δύο σας, να προσαρμοστείτε στα νέα δεδομένα.

Όσο το μωρό μεγαλώνει χρειάζεται όλο και λιγότερο ύπνο και αρχίζει να προσαρμόζεται στους βιορυθμούς της οικογένειας. Προκειμένου, όμως, να το καταφέρετε αυτό, χρειάζεται να “εκπαιδεύσετε” το μωρό σας.

Παρακάτω, θα βρείτε μερικές χρήσιμες συμβουλές για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσετε προκειμένου να βοηθήσετε το μωρό σας να αποκτήσει ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου:

1. Άνεση και ασφάλεια- Δεν πρέπει να αισθάνεται άβολα. Σιγουρευτείτε ότι δεν πεινάει, δε διψάει, δεν αισθάνεται άσχημα, δεν κρυώνει και δε ζεσταίνεται.
2. Ευχαρίστηση – Δεν πρόκειται να κοιμηθεί εάν δεν αισθάνεται ότι το αγαπούν και ότι είναι ασφαλές. Αγκαλιάζοντας το πριν πέσει για ύπνο, διαβάζοντάς του ένα παραμύθι, κάνοντάς τους μπάνιο ή μασάζ, το βοηθάτε να χαλαρώσει.
3. Προσπαθήστε να κρατήσετε το μωρό σας ήρεμο (μη μιλάτε, μην ανάβετε το φως..) όταν το ταΐζετε ή το αλλάζετε κατά τη διάρκεια της νύχτας, προκειμένου να το πάρει ξανά γρήγορα ο ύπνος.
4. Η ώρα του παιχνιδιού – Οι πρωινές ώρες αποτελούν την καλύτερη στιγμή μέσα στην ημέρα για παιχνίδι προκειμένου να  κρατήσετε το μωρό σας ξύπνιο και να κοιμηθεί πιο εύκολα κατά τις βραδινές ώρες.
5. Βάλτε το μωρό σας στην κούνια όταν είναι μισοκοιμισμένο. Θα το βοηθήσετε να μάθει να κοιμάται μόνο του στο κρεβατάκι του. Η προσπάθειά σας να το νανουρίσετε στην αγκαλιά σας προκειμένου να κοιμηθεί, μπορεί να αποτελέσει μία κακή συνήθεια η οποία θα το δυσκολέψει να ξανακοιμηθεί σε περίπτωση που ξυπνήσει κατά την διάρκεια της νύχτας.
6. Περιμένετε λίγο πριν ανταποκριθείτε στο κλάμα του. Δώστε του λίγο χρόνο για να δείτε εάν μπορεί να κοιμηθεί μόνο του. Εάν συνεχίσει να κλαίει, ελέγξτε μήπως συμβαίνει κάτι, αγκαλιάστε το, χωρίς όμως να ανοίξετε το φως. Εάν, παρ’ όλα αυτά, δεν κοιμάται, ελέγξτε μήπως πεινάει, είναι λερωμένο ή έχει πυρετό.

 

Νήπια και παιδιά προσχολική ηλικίας

Οι περισσότεροι γονείς έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με το “Γολγοθά” του ύπνου. Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, θα αποκτάει ένα ολοένα και περισσότερο προβλέψιμο πρόγραμμα ύπνου, παρ΄ όλο που δεν έχουν όλα τα παιδιά καλό ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Το συχνό, μάλιστα, ξύπνημα κατά την διάρκεια της νύχτας είναι το πιο συνηθισμένο πρόβλημα που αναφέρουν οι γονείς όταν το μωρό τους είναι μεταξύ 12 και 18 μηνών.

Τα παιδιά, σε αυτή την ηλικία, αρνούνται να πάνε για ύπνο, ειδικότερα, εάν έχουν μεγαλύτερα αδέρφια που είναι ξύπνια εκείνη την ώρα ή έχουν κόσμο στο σπίτι.

Ρίξτε μια ματιά στις παρακάτω συμβουλές που δίνουν οι ειδικοί προκειμένου το παιδί σας να αποκτήσει κάποιες καλές συνήθειες ύπνου:

1. Καθημερινό πρόγραμμα - Υιοθετήστε μία ρουτίνα ύπνου. Προκειμένου το μικρό σας να αντιληφθεί ότι ήρθε η ώρα για ύπνο, ακολουθήστε το ίδιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων κάθε βράδυ. Κάντε του ένα χαλαρό μπανάκι, διαβάστε του μία ιστορία ή βάλτε του να ακούσει απαλή μουσική και έπειτα ξαπλώστε το στο κρεβάτι του.
2. Να είστε συνεπής – Καθιέρωσε μία συγκεκριμένη, τακτική ώρα ύπνου. Αυτό θα βοηθήσει το μωρό σας να αποκτήσει ένα πρόγραμμα και ένα υγιές πρότυπο ύπνου.
3. Επιτρέψτε στο παιδί σας να πάρει στο κρεβάτι ένα αγαπημένο αντικείμενο. Αυτό το αντικείμενο θα μπορούσε να είναι ένα αρκουδάκι, μία κουβερτούλα ή κάποιο αγαπημένο παιχνίδι το οποίο κάνει το παιδί να νιώθει ασφάλεια και το βοηθά να το παίρνει ο ύπνος πιο εύκολα, ειδικά εάν ξυπνήσει κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το μόνο που χρειάζεται είναι να βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλές, σύμφωνα με την ηλικία του παιδιού, και δεν έχει αποσπώμενα κομμάτια (κουμπιά, κορδέλες κ.λπ).
4. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας νιώθει ασφαλές. Μπορεί να χρειάζεται ένα φωτάκι ή την πόρτα μισάνοιχτη. Προσπάθησε να καταλάβετε τί είναι αυτό που κάνει το αγγελούδι σας να νιώθει ασφάλεια και ηρεμία προκειμένου να το πάρει εύκολα ο ύπνος.

 

Προσπαθήστε να αποφεύγετε:

1. Τον ύπνο μικρής διάρκειας: Σταματήστε τους μη απαραίτητους υπνάκους κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα παιδιά που είναι άνω των 3-4 ετών είναι καλύτερο να παίζουν ήσυχα το απόγευμα που είναι πιο κουρασμένα, παρά να κοιμούνται για λίγο.
2. Τους θορύβους: Το παιδί σας μπορεί να ενοχλείται από τους εξωτερικούς (π.χ. κίνηση, γαβγίσματα σκύλων) ή εσωτερικούς θορύβους (π.χ. φασαρία από την κουζίνα, την τηλεόραση).  
3. Δυσάρεστα θέματα:  Αν το παιδί το απασχολούν διάφορα πράγματα, δε θα κοιμηθεί εύκολα. Έτσι, καυγάδες, άγχος για το σχολείο, κ.λπ., θα πρέπει να αποφεύγονται και να συζητιούνται.
4. Μην κοιμάστε με το παιδί στο ίδιο κρεβάτι: Το να κοιμάστε με το παιδί στο ίδιο κρεβάτι έχει ως αποτέλεσμα το παιδί να είναι εξαρτημένο από τους γονείς του και να μην μπορεί να κοιμάται στο κρεβάτι του, μόνο του.
5. Μην πηγαίνετε στο δωμάτιο κάθε φορά που το ακούτε να παραπονιέται. Αντ' αυτού, ακολουθήστε μερικές από τις παρακάτω συμβουλές:

 

• Περιμένετε μερικά λεπτά προκειμένου να του δώσετε την ευκαιρία να κοιμηθεί ξανά.
• Κάντε το να νιώσει ότι βρίσκεστε δίπλα του, χωρίς, όμως, να ανάψετε το φως και να ξαγρυπνήσει.
• Κάθε φορά που αναστατώνεται και πηγαίνετε να το δείτε, προσπαθήστε να κρατάτε όλο και μεγαλύτερη απόσταση από το κρεβάτι του έως ότου μόνο η φωνή σας, και όχι η εικόνα σας, να μπορούν να το καθησυχάσουν.
• Να του επαναλαμβάνετε κάθε φορά ότι πρέπει να κοιμηθεί.

 

Η παλιά λαϊκή ρήση έλεγε ότι «ο ύπνος θρέφει τα μωρά και ο ήλιος τα μοσχάρια». Τώρα, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Journal of Epidemiology and Community Health, μετά το «και» προσθέτουμε ότι «ο ύπνος κάνει τα παιδιά πιο έξυπνα», αλλά για αυτό το θέμα θα μιλήσουμε σε επόμενο άρθρο.

Με την επιστημονική επιμέλεια του Ηλία Ζιάζιου, Παιδίατρου, Επιμελητή Α΄ της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής, Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών.