Στο Εργαστήριο Κοπώσεων, Ελέγχου Αρρυθμιών και Καταγραφών Πίεσης του Athens Heart Center διενεργούνται που διενεργούνται με τη βοήθεια υψηλής τεχνολογίας διαγνωστικών μέσων, είναι οι ακόλουθες:

Δοκιμασία κόπωσης

Η δοκιμασία κόπωσης γίνεται συχνά για να διαφωτίσει το γιατρό σε περίπτωση ανεξήγητων πόνων του ασθενούς στο στήθος, για την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας φαρμάκων σε αρρυθμίες, υπέρταση και ισχαιμία μυοκαρδίου.

Η εξέταση δοκιμασίας κόπωσης συνιστάται εντόνως σε άτομα χωρίς συμπτώματα που όμως έχουν αυξημένο κίνδυνο να πάσχουν από στεφανιαία νόσο, λόγω ύπαρξης προδιαθεσικών παραγόντων, οι κυριότεροι εκ των οποίων είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η αύξηση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων, ο σακχαρώδης διαβήτης, το βεβαρημένο κληρονομικό ιστορικό, το έντονο άγχος και η υπέρταση.

Στην καθημερινή κλινική πράξη οι ασθενείς με στεφανιαία νόσο εξετάζονται σε ηρεμία, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματά τους εκδηλώνονται κατά ή μετά από σωματική κόπωση ή ψυχικές συγκινήσεις.

Με τη δοκιμασία κόπωσης επιδιώκεται η πρόκληση των συμπτωμάτων σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο.

Επίσης, για να ξέρει ένας ασθενής πόσο αντέχει η καρδιά του στην άσκηση όταν έχει προηγηθεί κάποια καρδιολογική επέμβαση.

Holter ρυθμού

Το Holter ρυθμού είναι μία ιδιαίτερα διαδεδομένη και απλή μη επεμβατική εξέταση με την οποία επιτυγχάνεται η συνεχής παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού για διάστημα συνήθως 24 έως 48 ωρών.

Η καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς επιτυγχάνεται με το Holter ρυθμού μέσω ηλεκτροδίων (συνήθως 5-7 και σε ειδικές περιπτώσεις 10), τα οποία επικολλούνται σε συγκεκριμένα σημεία στο θώρακα.

Η ηλεκτρική δραστηριότητα καταγράφεται σε μία μικρή συσκευή, το Holter, την οποία φέρει μαζί του ο ασθενής και την οποία μπορεί να στερεώσει σε ειδική θήκη στη ζώνη του.

Όταν ο ασθενής φέρει το Holter, πρέπει κατά βάση να ακολουθεί κανονικά το καθημερινό του πρόγραμμα και να επιτελεί τις συνήθεις του δραστηριότητες, με μόνο περιορισμό ότι δεν επιτρέπεται να κάνει μπάνιο.

Ο ασθενής όταν φέρει το Holter, είτε καταγράφει σε ημερολόγιο την εμφάνισης συμπτωμάτων, είτε πατάει ένα ειδικό κουμπί στη συσκευή, ώστε να διασωθεί στη μνήμη της η συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Με τον τρόπο μπορεί να συσχετισθούν τα συμπτώματα του ασθενή με ευρήματα του Holter.

Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιείται με λεπτομερή τρόπο από το Holter ρυθμού και με χρήση ειδικού λογισμικού. Βασικές πληροφορίες που προκύπτουν σε κάθε περίπτωση είναι η καταγραφή επεισοδίων βραδυκαρδίας ή ταχυκαρδίας και η μέτρηση της μέσης καρδιακής συχνότητας καθ’ όλο το 24ώρο και ξεχωριστά την ημέρα και τη νύχτα.

Τα τελευταία έτη έχουν αναπτυχθεί σύγχρονες εφαρμογές που προσφέρουν επιπρόσθετες πληροφορίες μέσα από ειδική ανάλυση του καρδιακού ρυθμού.

Βασικός ρόλος των επιπρόσθετων δεικτών είναι η διαστρωμάτωση κινδύνου για αιφνίδιο καρδιακό θάνατο σε ειδικές ομάδες ασθενών με καρδιοπάθειες, όπως οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια (ισχαιμικής και διατατικής), παλαιό έμφραγμα μυοκαρδίου, μυοκαρδιοπάθειες, ηλεκτρικά νοσήματα της καρδιάς και έκτακτες κοιλιακές συστολές.

Στο Athens Heart Center είναι δυνατή η εξαγωγή τέτοιων δεικτών από το ειδικό λογισμικό του Holter ρυθμού, όπως τα όψιμα δυναμικά, η μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού και η μέτρηση του διαστήματος QT.

Holter πίεσης

Το Holter ρυθμού είναι μία ιδιαίτερα διαδεδομένη και απλή μη επεμβατική εξέταση με την οποία επιτυγχάνεται η συνεχής παρακολούθηση του αρτηριακής πίεσης για διάστημα 24 ωρών.

Η καταγραφή της αρτηριακής πίεσης επιτυγχάνεται μέσω περιχειρίδας, η οποία τοποθετείται στον αριστερό βραχίονα.

Η αρτηριακή πίεση καταγράφεται σε μία μικρή συσκευή, το Holter, την οποία φέρει μαζί του ο ασθενής και την οποία μπορεί να στερεώσει σε ειδική θήκη στη ζώνη του.

Όταν ο ασθενής φέρει το Holter, πρέπει κατά βάση να ακολουθεί κανονικά το καθημερινό του πρόγραμμα και να επιτελεί τις συνήθεις του δραστηριότητες.

Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιείται με λεπτομερή τρόπο από το Holter πίεσης και με χρήση ειδικού λογισμικού.

Πραγματοποιούνται 70 περίπου μετρήσεις το 24ώρο (ανά 15 λεπτά την ημέρα και ανά 30 λεπτά τη νύχτα). Βασικές πληροφορίες που προκύπτουν σε κάθε περίπτωση είναι η μέση τιμή της συστολικής και αρτηριακής πίεσης καθ’ όλο το 24ώρο και ξεχωριστά την ημέρα και τη νύχτα.

Στο Athens Heart Center η εκτίμηση των αποτελεσμάτων πραγματοποιείται από εξειδικευμένους ιατρούς της Μονάδας Υπέρτασης.

Δοκιμασία ανάκλισης

Η δοκιμασία ανάκλισης (tilt table test) είναι μία μη επεμβατική εξέταση που στοχεύει στη διερεύνηση της αιτιολογίας συγκοπτικών επεισοδίων.

Η εξέταση δοκιμασίας ανάκλισης πραγματοποιείται σε ειδική κλίνη, η οποία έχει τη δυνατότητα αλλαγής της κλίσης της από οριζόντια σε κατακόρυφη, σε ήσυχο, δροσερό και απαλού φωτισμού χώρο.

Ο ασθενής ξαπλώνει στην ειδική κλίνη και το σώμα του συγκρατείται με τη βοήθεια ιμάντων.

Αν ο ασθενής δε νοσηλεύεται, τοποθετείται περιφερική ενδοφλέβια γραμμή, ώστε να υπάρχει δυνατότητα χορήγησης φαρμάκων και ορού ενδοφλεβίως στη διάρκεια της εξέτασης.

Στον ασθενή επικολλούνται αυτοκόλλητα μέσω των οποίων εξασφαλίζεται η συνεχής παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού αλλά και η καταγραφή της, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο. Η αρτηριακή πίεση μετράται στην αρχή και στη συνέχεια σε σταθερά χρονικά διαστήματα.

Μετά από μία αρχική περίοδο σταθεροποίησης των συνθηκών, διάρκειας 5 λεπτών σε ύπτια θέση (15 λεπτών μετά τη φλεβοκέντηση σε εξωτερικό ασθενή), η κλίση της κλίνης αυξάνεται σε γωνία 60-70 μοιρών.

Εφόσον ο ασθενής δε εμφανίζει συμπτώματα (ζάλη, ναυτία, εφίδρωση, τάση προς λιποθυμία ή και απώλεια συνείδησης), παραμένει σε αυτή τη θέση για 20 λεπτά και ακολουθεί ο ψεκασμός 400mcg νιτρογλυκερίνης κάτω από τη γλώσσα.

Η δεύτερη αυτή φαρμακολογική φάση διαρκεί άλλα 15 λεπτά.

Εάν δεν εμφανιστούν συμπτώματα, η εξέταση είναι αρνητική.

Εάν εμφανιστούν τα ανωτέρω συμπτώματα, η εξέταση είναι θετική και σημασία έχει η κατηγοριοποίηση της αντίδρασης:

Μικτός τύπος: ο καρδιακός ρυθμός μειώνεται την ώρα του συγκοπτικού επεισοδίου, αλλά η κοιλιακή συχνότητα δεν πέφτει κάτω από 40 bpm. Η αρτηριακή πίεση μειώνεται πριν συμβεί η μείωση του καρδιακού ρυθμού.

Καρδιοανασταλτατική αντίδραση χωρίς ασυστολία: ο ρυθμός μειώνεται με κοιλιακή συχνότητα μικρότερη των 40 bpm για λιγότερο από 10 δευτερόλεπτα αλλά ασυστολία μικρότερη των 3 δευτερολέπτων δε συμβαίνει.

Καρδιοανασταλτατική αντίδραση χωρίς ασυστολία: ασυστολία μικρότερη των 3 δευτερολέπτων.

Αγγειοκινητική αντίδραση: ο ρυθμός δεν πέφτει κάτω από 10% από το μέγιστο της δοκιμασίας, την ώρα του επεισοδίου, αλλά κατακρημνίζεται μόνο η Α.Π.

Η εξέταση δοκιμασίας ανάκλισης είναι ασφαλής.

Στη διάρκεια της εξέτασης ο ασθενής μπορεί να λιποθυμήσει.

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ανακτά τις αισθήσεις του άμεσα με την επαναφορά του από κατακόρυφη σε ύπτια θέση, ενώ σπάνια μπορεί να απαιτηθεί χορήγηση ενδοφλέβιου φαρμάκου για αύξηση της καρδιακής συχνότητα και της αρτηριακής πίεσης.

Έλεγχος βηματοδοτών

Η παρακολούθηση και ο έλεγχος της λειτουργίας της συσκευής βηματοδότη γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα μετά την επέμβαση. Ο πρώτος έλεγχος γίνεται περίπου 4 εβδομάδες μετά την επέμβαση και ακολούθως κάθε 6 μήνες.

Ο έλεγχος του βηματοδότη γίνεται με μία ειδική «κεφαλή» η οποία τοποθετείται στο δέρμα πάνω από την περιοχή εμφύτευσης της συσκευής.

Η κεφαλή επικοινωνεί με ειδικό υπολογιστή (προγραμματιστή) μέσω καλωδίου και επιτρέπει τη μεταφορά πληροφοριών που έχουν αποθηκευθεί στη μνήμη του βηματοδότη.

Η διαδικασία είναι εντελώς ανώδυνη.

Στη διάρκεια κάθε επίσκεψης παρακολούθησης ελέγχονται τα ακόλουθα:

• η διάρκεια ζωής της μπαταρίας του βηματοδότη,
• η ορθή λειτουργία των ηλεκτροδίων του βηματοδότη,
• η εμφάνιση αρρυθμιών και η χορήγηση θεραπειών (ταχεία βηματοδότηση ή απινίδωση),
• ο προγραμματισμός του βηματοδότη.

Πολύ συχνά ο σωστός επαναπρογραμματισμός των συσκευών μπορεί να βελτιώσει αισθητά την κλινική εικόνα των ασθενών, να ανιχνεύσει έγκαιρα την ύπαρξη απειλητικών αρρυθμιών αλλά και να παρατείνει τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας του βηματοδότη.