Επαναιμάτωση του μυοκαρδίου μόνο με αρτηριακά μοσχεύματα  - Υβριδικές τεχνικές

Κατά την επέμβαση αυτή, χρησιμοποιούνται αγγειακά (αρτηρικά ή φλεβικά) μοσχεύματα που λαμβάνονται από κάποιο άλλο σημείο του σώματος του ασθενή προκειμένου να παρακαμφθούν οι στενώσεις των στεφανιαίων αγγείων, όπως φαίνεται στην εικόνα. Η αριστερή έσω μαστική αρτηρία που λαμβάνεται από το τοίχωμα του θώρακα είναι το περισσότερο χρησιμοποιούμενο αρτηριακό μόσχευμα με μακροχρόνια βατότητα αποδεδειγμένα ανώτερη των φλεβικών μοσχευμάτων. Το γεγονός αυτό ενθάρρυνε τη χρησιμοποίηση και άλλων αρτηριακών μοσχευμάτων  όπως η δεξιά έσω μαστική αρτηρία επίσης από το θώρακα και η αριστερη κερκιδική αρτηρία από το χέρι του ασθενή. Ειδικότερα, η χρήση και των δύο έσω μαστικών αρτηριών έχει πλέον αρχίσει διεθνώς να εφαρμόζεται και να προτείνεται από τις καρδιολογικές/ καρδιοχειρουργικές επιστημονικές επιτροπές για όλο και περισσότερες κατηγορίες ασθενών. Με κατάλληλες τεχνικές (sequential grafting – Y grafting), και όταν το επιτρέπει η ανατομία του αγγειακού δικτύου, είναι δυνατή η πλήρης επαναιμάτωση της καρδιάς μόνο με τη χρήση αυτών των δύο αρτηριών. Η προετοιμασία των μοσχευμάτων με ειδική τεχνική (skeletonized harvesting technique) ελαττώνει σημαντικά των κίνδυνο των λοιμώξεων του χειρουργικού τραύματος που αποτελεί ανησυχία ιδιαίτερα σε ασθενείς παχύσαρκους με σακχαρώδη διαβήτη.           

Σήμερα, ολοένα και περισσότερο έδαφος κερδίζει, επίσης, ο συνδυασμός των τεχνικών της επεμβατικής καρδιολογίας με αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent σε ένα αγγείο της καρδιάς (συνήθως η δεξιά στεφανιαία αρτηρία) και η επαναιμάτωση με αρτηριακά μοσχεύματα του υπόλοιπου δικτύου σε δύο χρόνους στα πλαίσια μιας “υβριδικής” επέμβασης. Με τον τρόπο αυτό, ο ασθενής επωφελείται των πλεονεκτημάτων της κάθε προσέγγισης (επεμβατικής καρδιολογίας και καρδιοχειρουργικής).

Η τελική απόφαση για το είδος της αντιμετώπισης προκύπτει από συζήτηση του φακέλου του ασθενή ανάμεσα στις ομάδες καρδιολόγων και καρδιοχειρουργών του Διαβαλκανικού με κριτήριο πάντα την ομαλή εξέλιξη της υγείας του ασθενή και τη διατήρηση μακροχρόνια των ωφελειών της επέμβασής του.

Σχηματική απεικόνιση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης: A) με χρήση αρτηριακών και φλεβικών μοσχευμάτων, B) με χρήση μόνο αρτηριακών μοσχευμάτων (δύο έσω μαστικές και κερκιδική αρτηρία), C) με χρήση μόνο δύο έσω μαστικών αρτηριών.