Εμβόλια του χειμώνα

Γράφει η Σίσσυ Κωνσταντινίδου, Κλινικός Φαρμακοποιός MSc UCL, MPharm KCl, Υπεύθυνη του Τμήματος Κλινικής Φαρμακευτικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Υποψήφια Διδάκτωρ, Ιατρική Σχολή, Ε.Κ.Π.Α.

• Εμβολιασμός έναντι της γρίπης

Η γρίπη είναι μία οξεία μεταδοτική νόσος του αναπνευστικού συστήματος, η οποία μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως και σοβαρή νόσηση, σπανιότερα, δε, και θάνατο. Στην Ελλάδα, η γρίπη κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο - Μάρτιο. Η πιο αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με τα διαθέσιμα αντιγριπικά εμβόλια, τα οποία έχουν διαφορετική σύνθεση κάθε χρόνο, λόγω μεταλλάξεων του ιού. Διατίθενται από τις αρχές Οκτωβρίου και ο εμβολιασμός πρέπει να ολοκληρώνεται 4-6 εβδομάδες πριν την έναρξη του ετήσιου επιδημικού κύματος, δηλαδή εντός του δεύτερου δεκαπενθήμερου του Νοεμβρίου. Ο εμβολιασμός συνιστάται για άτομα ≥60 ετών ή παιδιά ≥ 6 μηνών, με επιβαρυντικούς παράγοντες/χρόνια νοσήματα. Επίσης, συστήνεται σε έγκυες, λεχωΐδες και θηλάζουσες, σε άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία, σε εργαζομένους σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας, σε παιδιά που παίρνουν μακροχρόνια ασπιρίνη και σε άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά < 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα.

• Συζευγμένο εμβόλιο έναντι του πνευμονιοκόκκου

Σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές του Υπουργείου Υγείας, σε ενήλικες ≥65 ετών συνιστάται η διενέργεια μίας δόσης συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου PCV20 (δεν συνιστάται επακόλουθη χορήγηση PPSV23). Τα άτομα που έχουν λάβει μόνο μια δόση PCV13 συνιστάται να λάβουν μια δόση PCV20 τουλάχιστον ένα χρόνο αργότερα, ενώ σε άτομα που έχει προηγηθεί το PPSV23, το PCV20 θα πρέπει να χορηγείται ένα χρόνο αργότερα. Για όσους έχουν λάβει το PCV13 και το PPSV23, μετά την παρέλευση πενταετίας από τον τελευταίο εμβολιασμό, συνιστάται η χορήγηση του PCV20. Σε άτομα 18 - 64 ετών με χρόνια καρδιοπάθεια ή πνευμονοπάθεια, χρόνια ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια, σακχαρώδη διαβήτη, αλκοολισμό ή βαρείς καπνιστές, που έχουν λάβει μία δόση PCV13 ή PPSV23 συστήνεται μία δόση του PCV20, ένα έτος αργότερα.

• Εμβόλιο έναντι του κορωνοϊού (COVID-19)

Έξαρση των κρουσμάτων κορωνοϊού καταγράφηκε τους τελευταίες μήνες στη χώρα μας, παράλληλα με τις συνεχείς μεταλλάξεις του SARS-CoV-2, όπως η μετάλλαξη FLiRT. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συνιστά μια δόση του επικαιροποιημένου μονοδύναμου εμβολίου σε άτομα ≥ 60 ετών ή σε ενήλικες με επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα.

• Εμβόλιο έναντι του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV)

Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ο εμβολιασμός μείωσε τον κίνδυνο εμφάνισης λοίμωξης του κατώτερου αναπνευστικού κατά 82,6% και τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής λοίμωξης κατά 94,1%. Συστήνεται μία δόση του εμβολίου σε άτομα ≥ 75 ετών ή 60 - 74 ετών, με έναν ή περισσότερους επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνιες συνοσηρότητες.

Πηγές:

Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών - Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2024, Έκδοση 1.2

Addo M, et al. RSV vaccination strategies for high-risk patients 2023: a collaborative position paper by leading German medical societies and organizations. Infection. 2024 Feb;52(1):285-288. doi: 10.1007/s15010-023-02141-5.