Διαχωριστικό ανεύρυσμα της αορτής

Απόστολος Ρουμπελάκης, Καρδιοχειρουργός, Διευθυντής Καρδιοχειρουργικής Κλινικής, Ειδικός Ρομποτικής & Ελάχιστα Επεμβατικής Καρδιοχειρουργικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Οι αρτηρίες μας αποτελούν ένα δίκτυο που, όπως τα κλαδιά ενός δέντρου, διακλαδίζεται και φτάνει σε κάθε σημείο του σώματός μας.

Κορμός αυτού του δέντρου είναι η αορτή, η μεγαλύτερη αρτηρία του ανθρώπινου σώματος από την οποία εκφύονται όλες οι υπόλοιπες αρτηρίες. Η αορτή ξεκινάει από το θώρακα, στην περιοχή της καρδιάς. Στην ουσία μοιάζει με ένα ελαστικό σωλήνα του οποίου το τοίχωμα δεν είναι συμπαγές αλλά αποτελείται από τρία διαφορετικά στρώματα.

Συνηθέστερη πάθηση της αορτής είναι το ανεύρυσμα. Όταν η αορτή χάνει τις ελαστικές της ιδιότητες τότε εμφανίζονται περιοχές που ‘φουσκώνουν’ με αποτέλεσμα η αορτή να μη μοιάζει, πλέον, με σωλήνα αλλά να θυμίζει μπαλόνι. Συχνότερες αιτίες που προκαλούν ανευρύσματα είναι το κάπνισμα, η υψηλή πίεση, η χοληστερίνη καθώς και ορισμένες συγγενείς ασθένειες. 

Διαχωριστικό ανεύρυσμα

Τα ανευρύσματα τις περισσότερες φορές δεν τα αντιλαμβανόμαστε γιατί δεν μας δίνουν συμπτώματα. Είναι όμως πολύ επικίνδυνα γιατί, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, όπως μεγαλώνουν σε μέγεθος, μπορεί να σχιστούν κάποια ή και όλα τα στρώματα από τα οποία αποτελείται το τοίχωμα της αορτής, περίπου όπως σπάει ένα μπαλόνι . Η επιπλοκή αυτή ονομάζεται διαχωριστικό ανεύρυσμα. Όταν συμβεί, δίνει έντονο ξαφνικό πόνο στο θώρακα και τη ράχη και αποτελεί κατάσταση που χρειάζεται υπερεπείγουσα αντιμετώπιση. Αν αυτό συμβεί κοντά στην καρδία απαιτείται επέμβαση υψηλού κινδύνου με υψηλό ποσοστό επιπλοκών και θανάτου. Είναι λοιπόν προφανές ότι τα ανευρύσματα δεν πρέπει να τα αμελούμε. Όταν υπάρχει υποψία ανευρύσματος από το ιστορικό μας ή από παράγοντες κινδύνου που το προκαλούν, οφείλουμε να το διερευνήσουμε με αξονική ή μαγνητική τομογραφία θώρακα.

Η αντιμετώπισή του 

 Τα ανευρύσματα τα θεραπεύουμε επεμβατικά όταν φτάσουν συγκεκριμένη διάμετρο, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν παράγοντες όπως η ηλικία, η σωματική διάπλαση και άλλες ασθένειες που πιθανόν να έχει ο ασθενής. Στην περίπτωση που το ανεύρυσμα αφορά την ανιούσα θωρακική αορτή ή την αορτική ρίζα, γίνεται χειρουργικά αντικατάσταση του τμήματος της αορτής που πάσχει με ένα ειδικό συνθετικό μόσχευμα. Η τομή για την επέμβαση αυτή γίνεται στη μέση του θώρακα και είναι περίπου 8-10εκ σε μήκος. Ο ασθενής χρειάζεται να παραμείνει στο νοσοκομείο για περίπου 5-7 ημέρες. Ανευρύσματα που εμφανίζονται στην περιοχή του αορτικού τόξου και της κατιούσας θωρακικής αορτής απαιτούν εξατομίκευση αφού η αντιμετώπισή τους μπορεί να γίνει, κατά περίπτωση, με μοσχεύματα, ενδοπροθέσεις (stent) ή συνδυασμούς των δύο. Τέλος, όσον αφορά την επείγουσα αντιμετώπιση των διαχωριστικών ανευρυσμάτων της ανιούσας αορτής (τύπου Α), η άμεση και έγκαιρη χειρουργική αντικατάσταση με μόσχευμα αποτελεί τη μοναδική επιλογή. Σε κάθε περίπτωση, στόχο αποτελεί η πλήρης αποκατάσταση του προβλήματος με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια, τις λιγότερες επιπλοκές, το μικρότερο χειρουργικό τραύμα και τη μικρότερη δυνατή παραμονή στο νοσοκομείο για τον ασθενή.

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών υπάρχει η τεχνογνωσία και ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός αντιμετώπισης ακόμα και των πιο πολύπλοκων αορτικών παθήσεων με τις πιο νέες τεχνικές, τα πιο μοντέρνα υλικά και τις μικρότερες τομές για μία ασφαλή και σύντομη ανάρρωση, πάντα με τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων ειδικοτήτων.